Domein F - Frans

Met onderstaande lesideeën rondom het vak Frans en domein F (oriëntatie op studie en beroep) kun je als docent op een eenvoudige manier de universiteit de klas in halen. De lesideeën kunnen naar eigen inzicht worden aangepast en ingezet. Dit materiaal wordt up-to-date gehouden en met enige regelmaat aangevuld met nieuw lesmateriaal.

Lesideeën

De connectie tussen VO en WO.

Sociolinguistiek: Een themales over Franse leenwoorden in het Nederlands en de eeuwenoude veranderlijkheid van talen

We maken geregeld onze excuses, zijn van ons à propos of hebben een déjà vu op het moment suprême. We dineren gesoigneerd in een restaurant of café, waar we een entrée of dessert bestellen om na afloop nonchalant over het trottoir te flaneren en ons zo te amuseren.

Zonder dat we het ons realiseren gebruiken we dagelijks talloze leenwoorden die oorspronkelijk afkomstig zijn uit het Frans. Het integreren van leenwoorden in een taal is een eeuwenoud en natuurlijk proces. Wat valt er in een notendop over dat proces te vertellen? In hoeverre zijn leerlingen in staat leenwoorden te herkennen, te vervangen door een alternatief en tegen welke taalspecifieke nuances loop je aan wanneer je zeg maar een soort van zin wil vertalen van het Nederlands naar het Frans of andersom? Het komt allemaal aan bod in deze interactieve, informatieve themales die eveneens uitnodigt tot een discussie over actualiteit in klassenverband.

Lesmateriaal Franse leenwoorden
docx 956.84 kB

Vertalen: De kunst van het vertalen; de dilemma’s van de vertaler die trouw wil blijven aan de originele tekst. Hoeveel creativiteit en lef is nodig voor een adequate vertaling?

Stiekem ontdekken leerlingen met grote regelmaat dat het vertalen van Nederlands naar Frans helemaal niet zo eenvoudig is, al is het maar omdat ze (jammer genoeg) Google Translate inzetten en erachter komen dat deze ‘jij’ als ‘vous’ vertaalt, of dat de docent in de feedback nog talloze fouten heeft kunnen aanstrepen, terwijl ze dachten een betrouwbaar vertaalprogramma gebruikt te hebben. Leerlingen gaan bij het schrijven van een Franse tekst uit van het Nederlands en gaan dan heel letterlijk te werk. In deze les(sen) zullen zij leren dat er heel wat meer komt kijken bij het maken van een goede vertaling en dat het niet zo eenvoudig is als woord voor woord de tekst vertalen, maar dat het een haast creatief en scheppend proces is waar een uitstekende beheersing van de taal voor nodig is.

Nadat de leerlingen eerst inventariseren welke verschillende soorten vertalingen er zijn (van een gebruiksaanwijzing tot middeleeuwse poëzie), worden zij geïntroduceerd in de wereld van de literaire vertalers en de kwaliteiten die deze nodig hebben om trouw te blijven aan de oorspronkelijke tekst, terwijl de leesbaarheid in de doeltaal zo natuurlijk mogelijk moet zijn. Vervolgens krijgen de leerlingen enkele teksten voorgeschoteld die aansluiten op hun belevingswereld en/of toegankelijk zijn qua niveau. Het gaat om het origineel en een vertaling, zowel van Frans naar Nederlands als andersom, die zij analyseren aan de hand van een serie vragen die hen uitnodigt kritisch te kijken op taal- en betekenisniveau en aanzet eventuele alternatieve vertalingen aan te dragen. Dankzij deze activiteiten leren zij de rijkdom van teksten kennen en zullen zij de volgende keer met andere ogen een vertaling lezen.

Lesmateriaal de kunst van het vertalen
docx 1.03 MB