Feit en fictie

Burgerschap en digitale geletterdheid in het voortgezet onderwijs

Wat is de rol van beelden en teksten in een samenleving waar niet langer één waarheid bestaat? Hoe kunnen we onze leerlingen leren om kritisch en bewust om te gaan met deze veranderingen? De curriculumvernieuwingen van het voortgezet onderwijs sturen erop aan om meer aandacht te schenken aan burgerschap en digitale geletterdheid in de lespraktijk.

De lessen kunnen naar eigen inzicht worden ingebed in een leerlijn of in losse lessen bij verschillende vakken in de bovenbouw.

Doelen

  • Ondersteuning van docenten met lesmateriaal dat past in de curriculumvernieuwingen, burgerschap en digitale geletterdheid;
  • Inhoudelijke verdieping bij verschillende vakken afzonderlijk of vakoverstijgend;
  • Kritische denkvaardigheden aanspreken;
  • Kritische tekstuele en visuele geletterdheid vergroten;
  • Nieuwe (ingangen voor) onderzoeksonderwerpen, onderzoeksvragen en bronnen leren vinden.

Lesmateriaal


AI in de klas 

Maak kennis met beeldgeneratieve AI. Hoe ga je van prompt naar beeld, en welke mogelijkheden en uitdagingen biedt deze techniek in de klas? Dit lesmateriaal is geschikt voor lessen CKV en kunst.

 

De-escaleren kun je leren

Een groot deel van de communicatie tussen leerlingen vindt tegenwoordig online plaats, met andere spelregels dan in een fysieke omgeving. Veel leerlingen weten niet goed hoe ze kunnen reageren wanneer het persoonlijk wordt. Dit lesmateriaal bevat twee animatievideo's en een werkboekje en biedt leerlingen handvatten om bewuster om te gaan met online communicatie. Het sluit aan bij bewuste geletterdheid en burgerschapsonderwijs en is geschikt voor de vakken Nederlands, maatschappijleer en voor mentorles en burgerschapsles. 

 

Fandom, fans en Taylor Swift

Taylor Swift is een van de meest besproken sterren van de afgelopen decennia. Hoe komt het sterrenimago van Taylor Swift tot stand? Dit lesmateriaal is geschikt voor lessen CKV, Kunst Algemeen, Maatschappijleer, wetenschapsoriëntatie, geschiedenis en Engels.

 

In gesprek over AI 

In deze handleiding beschrijft vakdidactus Mannick Wolters hoe je met leerlingen een filosofisch onderwijsleergesprek aan kunt gaan over AI. Dit lesmateriaal is geschikt voor lessen maatschappijleer, CKV, kunst en Nederlands.

 

Kritisch kijken en luisteren naar muziekvideo's

Muziek en videoclips die verspreid worden via sociale media en platforms als YouTube en Vimeo kunnen een manier zijn om politieke ideeën en protest daartegen uit te dragen. Met dit lesmateriaal analyseren leerlingen de verschillende betekenislagen van protestmuziekvideo’s. 

 

Somethin' Fishy

Met dit spel ontdekken bovenbouw vwo-leerlingen welke effecten complottheorieën hebben op de samenleving. Het spel kan binnen één lesuur gespeeld worden. Het spel en de instructie zijn volledig in het Engels en daarom heel geschikt om burgerschap en het vak Engels met elkaar te verbinden of in te zetten bij het vak maatschappijleer in tweetalig onderwijs.

 

The Conspiracy Files

Met dit spel ontdekken leerlingen het verschil tussen complotten en complottheorieën en vergroten zij hun mediageletterdheid. Het spel kan binnen één lesuur gespeeld worden. Het lesmateriaal is bedoeld voor leerlingen in de derde klas en de bovenbouw havo-vwo en kan worden ingezet bij de vakken geschiedenis, maatschappijleer of vakoverstijgend (in het kader van burgerschap en digitale geletterdheid).

Contact

Heb je vragen over het lesmateriaal? Neem dan via onderstaand e-mailadres contact op met het Radboud Pre-University College of Society.

pucofsociety [at] let.ru.nl (pucofsociety[at]let[dot]ru[dot]nl)