Na afloop van de cursus
- ben je in staat om vanuit missiearchieven te reflecteren op het internationaal digitaal delen van erfgoed;
- ben je in staat relevante vragen te ontwikkelen in samenhang met delen van erfgoed als principe, redenerend vanuit betrokken partijen en hun (potentiële) belangen bij dit erfgoed;
- ben je in staat om - afgestemd op deze partijen - een samenhangend voorstel voor twee opdrachtgevers te ontwikkelen voor bronnen die gedeeld kunnen worden en voor de wijze waarop dat delen concreet vorm zou moeten krijgen;
- kun je beter leren samenwerken, plannen en doelstellingen behalen in een formele opdrachtsituatie.
|
|
In dit projectcollege draait het om het internationaal delen van religieus erfgoed. In 2019 hebben onderzoekers van de RU in samenwerking met twee erfgoedinstellingen een pilot opgezet: ‘Erfgoed delen’. Deze pilot richt zich op de inventarisatie, ontsluiting en digitalisering van delen van particuliere archiefcollecties in Indonesië die beheerd worden door orden en congregaties. Deze gemeenschappen zijn als missionarissen naar toenmalig Nederlands-Indië gekomen, hebben daar archief gevormd en dit ook – hoewel het meestal Nederlandstalig is – ook daar gelaten. Het pilot project richt zich op beeld- en ander bronmateriaal dat voor wetenschappelijk onderzoek interessant is. Vaak gaat het om uniek bronmateriaal, dat ontbreekt in Nederlandse archieven van genoemde religieuze instituten.
Delen door digitalisering kan en mag echter geen eenrichtingsverkeer zijn. Nederlandse archieven van orden en congregaties met een geschiedenis in Nederlands-Indië en Indonesië bevatten bronnen (beeldmateriaal, schriftelijk materiaal, audio- en audiovisueel materiaal) dat internationaal relevant is. Het delen van missiearchieven past in een nog pril internationaal kritisch bewustzijn van onderzoekers en erfgoeddeskundigen dat dergelijke archieven aan dekolonisatie toe zijn. Daarmee wordt bedoeld dat onderzoekers en erfgoeddeskundigen zich rekenschap geven van de rol en de betekenis van archieven in de categorisering, controle en ook manipulatie van gekoloniseerde bevolkingsgroepen. Archieven zijn niet louter bewaarplaatsen, maar produceren ook kennis, oorspronkelijk bedoeld om ambities en idealen van missionarissen te dienen. Ook die rol moet via het delen van archieven ter discussie staan en pluriforme waarderingen en interpretaties van de inhoud ervan mogelijk maken en bevorderen.
In het projectcollege concentreren studenten zich op missie-erfgoed in Nederland dat voor ‘delen’ in aanmerking komt. Welke bronnen zijn dat, voor welke partners en vanuit welke maatschappelijke en wetenschappelijke vragen die in Indonesië spelen? Studenten geven zich bij de selectie en presentatie van dat erfgoed rekenschap van het feit dat westerse onderzoekers meestal een voorsprong hebben als het gaat om de toegang tot missiearchieven, net als koloniale archieven. Door hun bevoorrechte positie worden zij – onbedoeld – tot ‘brokers of colonial knowledge’. In het projectcollege ontwikkelen studenten juist strategieën voor het delen van erfgoed die gericht zijn op de groei van een transnationale, pluriforme onderzoeks- en erfgoedgemeenschap rond missiearchieven. Selecteren en digitaal delen van erfgoed delen moet leiden tot een gezamenlijke ontwikkeling van meerstemmige, nieuwe kennis over koloniale en missiegeschiedenis.
|
 |
|
|
|
|
|