Na afloop van de cursus:

1. hebben studenten hun leesrepertoire op het gebied van de transnationale literatuur uitgebreid en hun kennis van theoretische en methodologische perspectieven binnen de vergelijkende literatuurwetenschap verdiept;

2. zijn studenten in staat om verworven inhoudelijke kennis, inzicht en vaardigheden toe te passen in blogposts op een gezamenlijk blog, een onderzoeksvoorstel en een eindpresentatie, die beantwoorden aan de eisen van wetenschappelijke kennisproductie;

3. kunnen studenten debatten uit de literatuurwetenschap reproduceren en analyseren, en een eigen visie op het centrale onderwerp (representatie) ontwikkelen, formuleren en onderbouwen;

4. kunnen studenten zelfstandig een literatuurwetenschappelijk urgent vraagstuk afbakenen en onderzoeken met behulp van de theoretische en methodologische perspectieven die in de cursus worden geïntroduceerd. Zij kunnen onderzoeksvragen formuleren, gekozen onderwerpen inbedden in lopend onderzoek en relevante primaire en secundaire bronnen correct verwerken;

5. zijn studenten in staat om de eigen werkzaamheden te organiseren en op basis van feedback van anderen hun eigen voortgang te evalueren en waar nodig te verbeteren. Studenten kunnen lacunes in hun eigen deskundigheid signaleren en deze met een pro-actieve houding zelfstandig aanpakken.

Aan de hand van voorbeelden uit de literatuur geschreven door migranten, gaan we in dit themacollege onderzoeken wat literaire representatie betekent. Hoewel representatie een centraal begrip is in het literatuuronderzoek, doen heel veel verschillende definities de ronde. Elke definitie zorgt weer voor een andere theoretische invalshoek: psychologisch, filosofisch, esthetisch, historisch of politiek.

Representatie is een centraal begrip in het Westerse denken, dat - op zijn Latijnse oorsprong na - kan worden verbonden met het vertegenwoordigen, het weergeven of nabootsen van iets door middel van iets anders. Meestal denken we dan aan visuele beelden maar het begrip reikt verder. Zo speelt taal ook een grote rol in representatie. Door middel van representatie zijn mensen in staat de wereld te ordenen door de dingen een naam en een betekenis te geven en door het vormen van meningen. Op deze manier wordt de wereld niet alleen afgebeeld maar ontwikkelt zich zoiets als een wereldbeeld. Gaat het dan over literaire representatie bestaat vaak de indruk dat ze zich limiteert tot het weergeven van de werkelijkheid. Dit idee gaat historisch gezien terug tot de Griekse oudheid en heeft zijn oorsprong in Aristoteles' concept van mimesis. Echter, daar staat tegenover dat we met taal ook de werkelijkheid kunnen construeren en dat cultuur eigenlijk alleen maar uit gedeelde meningen bestaat. Zo bekeken komt de focus in de analyse veel nadrukkelijker op de performatieve kwaliteit van literaire teksten te liggen; de actieve rol van literatuur in het vormen van ideeën en cultuur. Op dat punt krijgt de vraag wie en wat in literatuur gerepresenteerd is, een haast politieke lading en komt de relatie tussen marginale posities en hegemoniale discoursen in onze hedendaagse samenleving in beeld.

In de cursus bestuderen we deze theoretische benaderingen en hun methodologische implicatie met een specifieke focus op de stemmen van migranten in de Europese literatuur. Wie worden wel en wie niet gehoord of beschreven in de literatuur? Hoe bevragen gemarginaliseerde stemmen het centrum via literaire representaties? Hoe eigenen migranten zich culturele hegemonie toe via literatuur? Hoe doorbreken ze daarmee nationale kaders? Representatie staat centraal in debatten over diversiteit, inclusiviteit, culturele toeëigening en de (literaire) beschrijving van andere identiteiten. Daarbij worden de machtsverhoudingen die betrokken zijn bij culturele uitwisseling in twijfel getrokken. Tegelijkertijd raakt deze discussie ook het probleem van een ongelijke toegang tot literaire bronnen, het publiek en mogelijkheden tot representatie. Aan de hand van voorbeelden uit literatuur geschreven door migranten, onderzoeken we het centrum en de marges van de Europese literatuur via de thematiek van transnationalisme en meertaligheid in een "nationaal" literair repertoire.

De cursus zet aan tot discussie rond de dynamiek tussen de hegemoniale orde en marginale stemmen in de literatuur en het idee van representatie dat daarmee verbonden kan worden. Hoofddoel is het ontwikkelen van een eigen visie op representatie in literatuur en de toepassing daarvan op een zelfgekozen literair voorbeeld.

Studenten worden geacht actief deel te nemen aan de colleges die voor een belangrijk deel uit discussies over diverse benaderingen rond representatie in literaire en theoretische teksten bestaan.

Dossier met groepsopdrachten (voldoende/onvoldoende) bestaande uit drie blogposts.
De blogposts zijn onderbouwd met bronnen uit een gezamenlijk opgebouwde groepsbibliografie.
Een presentatie (40%)
Een onderzoeksvoorstel (60%)