Dit proefschrift onderzoekt de ziektemechanismen bij atopische dermatitis (AD), met de nadruk op de barrièrefunctie van de opperhuid, immuunreacties en interacties tussen gastheer en microbioom. Met behulp van geavanceerde 3D-organotypische menselijke epidermale equivalenten (HEE) met primaire en N/TERT-keratinocyten wordt onderzoek gedaan naar cytokine-gedreven hyperproliferatie, barrièredefecten en microbiële dysbiose bij AD. Een belangrijk aandachtspunt is de arylhydrocarbontreceptor (AHR)-route, een veelbelovend therapeutisch doelwit dat de differentiatie van keratinocyten, de integriteit van de barrière, de productie van antimicrobiële peptiden en de samenstelling van het microbioom moduleert. Het proefschrift benadrukt het potentieel van nieuwe AHR-liganden en gevestigde therapieën zoals koolteer. Er werden innovatieve modellen ontwikkeld om microbiële interacties te bestuderen, waaruit bleek dat commensale Gram-positieve anaërobe cocci (GPAC) immuunreacties kunnen activeren en mogelijk de kolonisatie van Staphylococcus aureus via AHR-signalering kunnen helpen beperken. De bevindingen ondersteunen het richten op epidermale homeostase en AHR-routes voor de behandeling van AD en bieden waardevolle instrumenten voor translationeel dermatologisch onderzoek en de ontwikkeling van geneesmiddelen.
Gijs Rikken (1986, Groesbeek) behaalde een MSc in natuurwetenschappen aan de Radboud Universiteit en deed promotieonderzoek in experimentele dermatologie aan het Radboudumc, met als specialisatie moleculaire, cellulaire en microbiologie. Hij is momenteel werkzaam als technologiespecialist in de voedingssector en is vanaf augustus 2025 beschikbaar voor nieuwe academische of onderzoeksgerichte functies.