Burgers in beeld: Televisie, opiniepeilingen en het denken over democratie in naoorlogs Nederland

dinsdag 4 november 2025, 12:30
Promovendus
mevrouw S.J. Ploeg
Promotor(s)
prof. dr. H.G.J. Kaal, prof. dr. W.P. van Meurs, prof. dr. H.B.M. Wijfjes (RUG)
Locatie
Aula

Dagelijkse opiniepeilingen, straatinterviews met voorbijgangers en politici die met bekende en onbekende Nederlanders in gesprek gaan aan talkshowtafels: het maakt allemaal deel uit van de hedendaagse politieke cultuur. Dit proefschrift, getiteld ‘Burgers in beeld. Televisie, opiniepeilingen en het denken over democratie in naoorlogs Nederland’, laat zien hoe deze en andere nieuwe mediapraktijken tussen 1945 en 1980 zijn ontstaan. Op deze manier toont het de wederzijdse beïnvloeding aan tussen deze nieuwe mediapraktijken en ideeën over wat democratie was en zou moeten zijn. In radio- en televisieprogramma’s en in opinieonderzoek, verwoordden en verbeeldden omroepbestuurders, programmamakers en opiniepeilers bepaalde ideeën over de democratie voor de burgers thuis op de bank – van het belang van parlementaire vertegenwoordiging en burgerschapseducatie, tot het belang van responsiviteit van politici en burgerparticipatie. In het bijzonder richt dit proefschrift zich op de manieren waarop nieuwe mediapraktijken burgers expliciet een plek gaven in het naoorlogse publieke debat. Het werd mogelijk voor burgers om deel te nemen aan de democratische samenleving doordat zij een actieve rol kregen als commentatoren, ondervragers en discussiepartners in de media. Zo droegen nieuwe mediapraktijken in de naoorlogse periode bij aan het creëren van nieuwe arena's waarin democratie werd beoefend en vormgegeven.

Solange Ploeg (Leiderdorp, 1994) behaalde een BA Geschiedenis in 2018 en een Research Master Geschiedenis (track: Politics, Culture and National Identities, 1789-present) in 2020 aan de Universiteit Leiden. Tijdens haar Bachelor volgde ze een Minor in Retorica aan de Universiteit Leiden en tijdens haar Master verbleef zij een semester aan de Universiteit van St. Andrews, Schotland. In september 2020 startte zij als promovendus binnen het onderzoeksproject ‘The voice of the people. Popular expectations of democracy in postwar Europe’ aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In het najaar van 2022 was ze gastonderzoeker bij de afdeling Mediageschiedenis aan de Universiteit van Lund, Zweden. Sinds september 2025 is ze Universitair Docent Politieke Geschiedenis aan de Radboud Universiteit. Solange heeft artikelen gepubliceerd over 19de en 20ste-eeuwse politieke geschiedenis, mediageschiedenis en politieke retorica in Contemporary European History, Tijdschrift voor Geschiedenis en Tijdschrift voor Taalbeheersing, evenals in verscheidene bundels.