In zijn brief aan de Galaten schrijft de apostel Paulus: ‘Ikzelf leef niet meer, maar Christus leeft in mij.’ De controversiële Franse mystica Madame Guyon (1648-1717) zag in deze woorden het ideaal van het christelijke leven. Mijn dissertatie onderzoekt hoe we volgens Guyon dat mystieke ideaal kunnen bereiken, en wat de implicaties zijn van zo’n leven zonder ‘ik’. Ben je bijvoorbeeld nog vrij, als ‘jij’ niet meer je eigen beslissingen neemt? En ben je nog verantwoordelijk voor wat je zegt en doet, als niet je ‘ik’ maar God in je leeft? En kan je dan eigenlijk nog wel zondigen?
Mijn dissertatie beantwoordt deze vragen door het schrijven van Madame Guyon te bestuderen. In lijn met haar ideaal beweerde zij namelijk dat niet zij, maar God haar werk geschreven had. Eerdere studies van Guyon interpreteerden deze claim vaak als een louter retorisch middel om haar auteurschap – als leek en als vrouw – te legitimeren. Mijn onderzoek laat echter zien dat deze bewering pas goed begrepen kan worden in de context van haar ‘zelfloze’ mystieke theologie. Een appendix bij het proefschrift laat verder zien hoe Guyons mystiek nieuw licht kan werpen op het automatisch schrijven van de surrealisten in de vroege twintigste eeuw.
Lieven De Maeyer is letterkundige en filosoof. Hij studeerde aan de Universiteit Antwerpen, de Vrije Universiteit Brussel en KU Leuven, en was van februari 2021 tot september 2025 verbonden aan het Titus Brandsma Instituut als wetenschappelijk medewerker. In 2018 publiceerde hij Simone Weil. Leven op de rand van de wereld, een bloemlezing uit Weils spirituele teksten die hij samenstelde en vertaalde. Tussen oktober 2023 en september 2025 was hij tevens gastonderzoeker aan het Ruusbroecgenootschap aan de Universiteit Antwerpen. Zijn onderzoek richt zich op mystieke literatuur uit de vroegmoderne periode en op de herontdekking van de mystiek in de filosofie, kunst en literatuur van de vroege twintigste eeuw.