Ashley Terlouw (hoogleraar Rechtssociologie) beargumenteerde in het NRC dat minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber de uitzetting van de elfjarige Mikael Matosyan kan tegenhouden. De Raad van State besloot eind vorige maand dat Maikel en zijn moeder geen verblijfsvergunning krijgen. Zeven oppositiepartijen hebben Faber opgeroepen de verblijfsvergunning toch te verlenen maar Faber geeft aan niks te kunnen doen omdat voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Mark Harbers de discretionaire bevoegdheid afschafte. Terlouw stelt dat Faber als minister eindverantwoordelijk is en wijst op Mauro, een Angolese asielzoeker die in 2011 uitgezet dreigde te worden: “Voor hem is een kromme noodoplossing gevonden: hij kreeg een studievisum voor zijn mbo-opleiding. Als de minister wil, zal ze echt wel zo’n soort oplossing kunnen vinden.”
Carolus Grütters (onderzoeker Rechtssociologie en Migratierecht) reageerde voor Het Parool, NRC, RTL Nieuws en Trouw op dezelfde kwestie. Minister Marjolein Faber (Migratie en Asiel) stelde eerder dat er niks meer is wat ze voor Mikael en zijn moeder kan doen. Volgens Grütters is dit onwaar: "Een verblijfsvergunning is gebonden aan allerlei vereisten, mitsen en maren, om willekeur te voorkomen. Maar je kunt als minister altijd besluiten om af te wijken van een regel, als de persoonlijke situatie van iemand dat vereist."
Grütters leverde daarnaast in een artikel van NRC een kritische bijdrage over de omstreden praktijken van de organisatie Goedwerk, die vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers faciliteert. Goedwerk krijgt kritiek omdat hun methoden, zoals financiële begeleiding, asielzoekers onder druk zetten om terug te keren naar landen waar hun veiligheid niet gegarandeerd is. Grütters benadrukt dat er sprake is van druk, wat vragen oproept over de organisatie: “Vrijwillige terugkeer is een mythe, want veel asielzoekers worden indirect gedwongen, wat de hele procedure problematisch maakt.”
Tineke Strik (bijzonder hoogleraar Burgerschap en Migratierecht) benadrukte op Radio 1 dat er momenteel onduidelijkheid heerst over de inhoud van de voorgestelde asielcrisiswet. Ze wijst erop dat Nederland als lid van de Europese Unie verplicht is om asielaanvragen te behandelen, ongeacht de opvangcapaciteit. Ze is kritisch over het idee van een asielstop aangezien dit in strijd zou zijn met de Europese verplichtingen: “De opvangcapaciteit werd steeds afgeschaald en centra werden gesloten, daar is het probleem ontstaan.” Ook benadrukt Strik dat de huidige situatie eerder een gevolg is van beleidskeuzes dan van een daadwerkelijke crisis.
Tesseltje de Lange (hoogleraar Europees Migratierecht) reageerde op BNR Nieuwsradio kritisch op de visie van de VVD op arbeidsmigratie. Ze erkent de waarde van innovatie en robotisering, maar benadrukt dat arbeidsmigratie deels wordt gedreven door de vraag van Nederlandse werkgevers. Volgens haar is het niet effectief om enkel te focussen op het aanbod van migranten. Ze merkt op: “Het aanbod van arbeidsmigranten is feitelijk de vraag van bijvoorbeeld Nederlandse werkgevers. Zo aanbodgestuurd is het dus niet.” De Lange pleit voor betere handhaving van regels voor kennisarbeidsmigranten en waarschuwt dat tijdelijke verblijfsbeperkingen voor vakkrachten onrealistisch zijn.