Docent aan het woord - Rianne van Melik

Rianne van Melik, universitair hoofddocent Sociale Geografie.  is aangewezen door studenten als een van de beste  docenten die zij in hun opleiding hebben gehad. Ze vertelt in een interview wat het inhoudt om een goede docent te zijn en deelt tips en tricks.

Wat maakt jou in jouw ogen een goede docent?

"Dat zijn twee kernprincipes: persoonlijk en gezamenlijk onderwijs. Persoonlijk maak ik het door niet alleen de namen van mijn studenten te leren kennen, maar om echt te proberen te begrijpen wie ze zijn en wat ze graag willen ontwikkelen. Tegelijkertijd maak ik het persoonlijk door mijn eigen verhaal en ervaringen in mijn onderwijs te gebruiken. Als het gaat om specifieke theoretische concepten, maak ik de vertaalslag naar hoe het een rol speelt in mijn eigen leven en dat laat studenten ook zien hoe dichtbij de concepten liggen die we bestuderen.

Onderwijs is daarnaast iets dat je samen doet. In enkele van mijn cursussen ga ik met de studenten op excursie naar steden. Maar daar blijft het niet bij; tijdens zo’n excursie is niet de bedoeling dat ik met de studenten door de stad loop om hun uitleg te geven hoe de theorie past in de praktijk, maar leg ik de bal juist bij de studenten. Zij moeten mij en hun medestudenten rondleiden of moeten zelf contact leggen met organisaties voor bijvoorbeeld een interview."

Wat zouden andere docenten in hun eigen vak kunnen toepassen?

"Het onderwijs uit de collegezalen halen helpt heel goed om persoonlijk en gezamenlijk onderwijs te creëren. Dat gaat uiteraard makkelijker op masterniveau, maar ook op bachelorniveau doe ik dit en is dit zeker mogelijk. Het vereist wel goede voorbereiding voor de student: ik vraag hen bijvoorbeeld om voor de excursie al een onderzoeksplan te maken wat we daar gaan doen. Ook gebruik ik voortgangsgesprekken met groepjes studenten om hen te begeleiden in het pakken van eigenaarschap in deze onderwijsvormen. Tegelijkertijd zijn deze gesprekken ook weer ideaal voor mij om met elke specifieke groep van zes studenten samen te kunnen zitten en elkaar persoonlijk beter te leren kennen.

Het persoonlijke kun je ook goed naar voren laten komen door studenten meer autonomie te geven in wat ze willen bestuderen. Zo begeleid  ik momenteel een student wiens familielid een handicap heeft; deze student onderzoekt nu de toegankelijkheid van de stad voor mensen die minder mobiel zijn. Elkaar beter leren kennen helpt dus ook om te begrijpen en te verkennen waar studenten hun intrinsieke motivatie vandaan kunnen halen."

Onderwijsprijzen voor Rianne van Melik en Matthijs Moorkamp

Hoe ben je op deze ideeën gekomen?

"Ik ben bij de Universiteit Utrecht gestart als docent en daar rolde ik in een bestaande cursus waarin al excursies plaatsvonden, maar waar wij als docent nog voornamelijk de studenten op sleeptouw namen. Toen ik in 2012 in Nijmegen kwam werken, gaf men al meer eigenaarschap aan studenten bij de invulling van excursies. Ik ben dit verder gaan perfectioneren door de juiste didactische onderwijsvormen eraan te koppelen, waardoor we studenten nu steeds meer eigenaarschap kunnen geven."

Van wie heb je het meest geleerd op het gebied van lesgeven? Wat is diens kernles die je zou meegeven aan andere docenten?

"Ik ben als student begonnen aan het University College Utrecht (UCU). Daar kreeg ik les van Rob van der Vaart en Jan van Weesep in de sociale geografie. Zij hebben mij de liefde voor de geografie bijgebracht en geïnspireerd om dit vakgebied in te gaan. Hun belangrijkste les, wat ook doorsijpelt in mijn aanpak, is dat onderwijs gaat om het in gesprek gaan met de student in plaats van tegen de student."

Contactinformatie