Duurzaam omgaan met helium dankzij het Helium Recovery Systeem

Binnen de faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatie van de Radboud Universiteit wordt jaarlijks ongeveer 60.000 liter vloeibaar helium gebruikt om experimenten bij zeer lage temperaturen te kunnen doen. Ook wordt vloeibaar helium ingezet voor het koelen van diverse supergeleidende magneetsystemen.

De heliumvoorraad op aarde is echter eindig: alles wat de lucht in gaat, is definitief verloren. Daarnaast is de marktprijs van vloeibaar helium in het afgelopen jaar meer dan verdubbeld en gestegen naar 20 euro per liter. Onder leiding van het Technocentrum en HFML-FELIX is daarom op de campus van de Radboud Universiteit het helium recovery systeem aangelegd.

Buizensysteem

Het helium recovery systeem is een volledig gesloten buizensysteem van vele honderden meters om het verdampte helium vanaf de experimenten in gasvorm op te vangen en te transporteren naar de hoge-druk gasopslag bij HFML-FELIX. Bij HFML-FELIX wordt het heliumgas vervolgens weer vloeibaar gemaakt met een liquefier. Het vloeibare helium kan vervolgens weer in verrijdbare vaatjes vervoerd worden naar de verschillende onderzoeksopstellingen binnen de faculteit. Dit gesloten systeem zorgt voor een zo duurzaam en optimaal mogelijk hergebruik van het steeds schaarser wordende helium.

95% hergebruik

Tijdens de experimenten of door lekkende componenten, raakt het heliumgas soms vermengd met andere gassen. Echter, alleen helium met een zuiverheidspercentage van meer dan 99 % kan hergebruikt worden in de liquefier. Om de zuiverheid te kunnen meten en te monitoren, heeft het Technocentrum samen met HFML-FELIX een compact meetsysteem ontwikkeld waarin deze functies zijn geïntegreerd. Met het monitoringsysteem is te zien waarvandaan en met welke zuiverheid het helium teruggeleid wordt. Als het heliumgas teveel verontreinigd is, dan wordt een alarm geactiveerd en wordt automatisch dit vervuilde gas naar de buitenlucht afgeblazen; alleen voldoende zuiver heliumgas wordt weer vloeibaar gemaakt voor hergebruik. Jaarlijks wordt zo meer dan 95 % van het in de experimenten gebruikte vloeibare helium hergebruikt.

Meer informatie