Afgelopen donderdag vond het debat over internationalisering in het hoger onderwijs plaats tussen minister Dijkgraaf en de commissie onderwijs van de Tweede Kamer. In het najaar zal er duidelijkheid komen welke veranderingen per september 2025 zullen komen. Het is duidelijk dat de Tweede Kamer grote zorgen heeft over het Nederlands als academische taal en over het grote aantal internationale studenten dat op dit moment in Nederland studeert, met tekorten aan huisvesting en mogelijke verdringing van Nederlandse studenten bij opleidingen met een numerus fixus die Engelstalig zijn.
Dit debat zorgt voor de nodige onrust en daarom hecht het college van bestuur van de Radboud Universiteit eraan te melden dat internationale studenten en staf blijvend welkom zijn. Wij ervaren hen als van toegevoegde waarde en zij brengen door hun diverse achtergrond een scala aan ervaringen en inzichten met zich mee die ten goede komen aan het onderwijs en onderzoek. De Radboud Universiteit kiest in haar strategie voor meertaligheid en daarom is een deel van het onderwijs in veel Nederlandstalige opleidingen in het Engels. Soms door boeken en andere teksten, vaak ook door docenten uit allerlei landen. Het was echter tot nu toe niet duidelijk welk percentage van een Nederlandstalige opleiding maximaal in een andere taal (meestal het Engels) mocht zijn. In het debat gaf minister Dijkgraaf aan dat hij denkt aan ongeveer een derde. Omgekeerd kan ook een deel van een Engelstalige opleiding in een andere taal dan het Engels gegeven worden. Naar ik verwacht zal het maximum van een derde naar alle waarschijnlijkheid beperkte consequenties hebben voor de huidige opleidingen aan de Radboud Universiteit. Wel zal het op dit moment moeilijk zijn om nieuwe opleidingen te starten in het Engels, ook als dat duidelijk een toegevoegde waarde heeft.
In het debat kwamen ook verzoeken om regie en maximale percentages internationale studenten. Het accent ligt daarbij op bacheloropleidingen. Met een percentage van 11 procent internationale studenten en meer dan 70 procent Nederlandstalige bacheloropleidingen is in Nijmegen geen disbalans. Wel heeft het college van bestuur zorg dat het bezoeken van internationale beurzen vooralsnog niet mogelijk is, waardoor het moeilijker is de juiste studenten naar Nijmegen te trekken.
De Radboud Universiteit vindt taalvaardigheid van groot belang. Sinds 2018 heeft de universiteit in een beleidsplan vastgelegd welke extra mogelijkheden ze biedt aan studenten en medewerkers om de taalvaardigheid verder te verbeteren. Sinds dit academisch jaar is er voor alle eerstejaars bachelorstudenten een taaltoets en die laat zien dat het nodig is aandacht te besteden aan academisch taalgebruik, zowel schriftelijk als mondeling, zowel als het gaat om begrip als om uitdukkingsvaardigheid. Er zijn diverse mogelijkheden om het taalniveau omhoog te brengen. De komende jaren zal daar ongetwijfeld nog meer aandacht voor komen en dat is goed.
Het internationaliseringsdebat is relevant, wordt soms op het scherpst van snede gevoerd en kan serieuze gevolgen hebben voor het universitaire onderwijs in Nederland. In kranten en op nieuwssites is er veel over te vinden. Graag verwijzen we ook naar UNL voor het standpunt van de Nederlandse Universiteiten. Ik hoop dat het debat er niet toe leidt dat de waardevolle effecten van internationalisering van een deel van het wetenschappelijk onderwijs verloren gaan. Tegelijkertijd voel ik de verantwoordelijkheid om daar waar nodig het academisch Nederlands te versterken. Het is mijn overtuiging dat we in een stelsel met diversiteit van uitstekende universiteiten zoals we dat in ons land kennen een goede balans kunnen vinden tussen relevante internationalisering én aandacht voor het Nederlands als belangrijke taal in academisch Nederland.
Han van Krieken is rector magnificus van de Radboud Universiteit en maakt deel uit van het college van bestuur. Leden van het college van bestuur schrijven regelmatig een column.