De muziekkeuzes van Trumps campagneteam kwamen de afgelopen tijd al in het nieuws. Zo werd My Heart Will Go On gedraaid bij een campagnebijeenkomst in Montana. Het team van Celine Dion liet direct daarna weten dat zij geen toestemming had gegeven voor het gebruik van haar muziek door Trump, maar ook de keuze voor hét lied van de film Titanic riep nogal wat vragen en spot op. Ook het gebruik van muziek van een behoorlijk aantal andere artiesten is inmiddels verboden voor Trump, en nu is na een rechtszaak ook het nummer Hold On, I’m Coming van Isaac Hayes aan die lijst toegevoegd.
Maar niet alleen muziek die wordt gespeeld door Trump en zijn team krijgt op dit moment aandacht, ook muziek over Trump en andere kandidaten is de moeite waard. Op Tiktok zijn filmpjes te zien (sommige al van voor de vorige verkiezingen) met daaronder een muzikaal fragment met de tekst ‘I voted for a man named Donald J Trump’, waarmee Tiktokkers hun steun voor Trump uitspreken. Soms staat daarbij nog een wat inhoudelijker statement in beeld. Bijvoorbeeld dat door de democraten de benzine heel duur is geworden en dat je dat door op Trump te stemmen ongedaan kunt maken. Maar ook tegenstanders van Trump laten van zich horen op Tiktok. Zo is er ook een nummer te vinden waarin negatieve uitspraken over Trump van Trumps eigen running mate J.D. Vance op een beat zijn gezet (‘I’m a never Trump guy, I never liked him’).
Uitgebreidere mogelijkheden om je politieke voorkeuren te uiten zijn er op Youtube en daar zien we dan ook wat retorisch interessantere muzikale statements. Een interessante reeks komt van de Marsh Family, die in corona-tijd enige bekendheid verworven met hun covers/parodieën waarin ze klagen over het als familie op elkaars lip zitten tijdens de lockdown (met als bekendste hun cover van Les Misérables: One day more). Inmiddels spreken ze zich op hun kanaal ook meer uit over zowel de Britse als de Amerikaanse politiek. Een jaar geleden, toen het ernaar uitzag dat de Amerikaanse verkiezingen tussen Trump en Biden zouden gaan, zongen ze op de melodie van We are young van Fun hun eigen versie: They’re not young, waarin ze stellen dat beide kandidaten ongeschikt zijn:
‘So if by the time the race closes and the Primaries come to town, we’ll hope they’ve withdrawn outright. They’re not young! Someone get them to retire! Why return Biden or worse Trump? Go find someone young who’s not shaky or a liar! Isn’t indicted – or infirm!’
Het is duidelijk dat de Marsh Family nog iets meer tegen Trump was dan tegen Biden, maar ze zien beide kandidaten als ongeschikt. Daarbij letten ze vooral op ethos (het karakter van de kandidaten, zijn ze deskundig, betrokken, betrouwbaarheid) en wat minder op logos (de inhoud) en pathos (de emotie). Dat wordt ook nog eens duidelijk als ze zingen:
‘Both of them old and white, and neither too erudite. Both of them much disliked, and neither too statesmanlike.’
Toen in juli Trump J.D. Vance als zijn running mate aankondigde, reageerde de Marsh Family daar ook weer op, dit keer met een variant op ABBA’s Dancing Queen getiteld Vance VP. Ook daarin speelt ethos een belangrijke rol. In plaats van dat het uitgebreid over Vances politieke opvattingen gaat, staat ethos ook weer centraal en gaat het vooral over hoe hij alles lijkt te willen doen voor deze machtige positie:
‘King of hypocrisy. Anti-Trump a few years ago. Called him out as a ‘Hitler’ show. Now you’re playing his sidekick, kissing Donald’s ring, looks like you’d do anything.’
Toch wordt aan het eind ook aan pathos (emotie) gedacht, als ze angst proberen op te roepen met de uitspraak: ‘Ooh, watch out world: Note Putin’s glee at the Vance VP’.
Niet lang daarna werd echter bekend dat Biden niet voor een tweede termijn zou gaan en dat Harris de democratische kandidaat zou zijn bij de komende verkiezingen. Daarop reageerde de Marsh family weer met een aangepaste versie van een lied. Dit keer maakten ze van Eddy Grants Gimme Hope Jo’Anna de nieuwe variant Gimme Hope Kamala. En opvallend genoeg spelen hier zowel ethos als pathos hoofdrollen (logos blijft ondergeschikt). Anders dan de titel doet vermoeden wordt Trump ook uitgebreid besproken in dit nummer, en daarbij zien we vooral ethos terug. Zo stellen ze onder andere:
‘He’s got convictions – he did the nasty, and undermined the constitution. He’s an oppressor of civil liberties, megalomaniac republican.’
Wanneer het over Harris gaat, combineren ze ethos en pathos, maar Harris’ ethos wordt in veel gevallen afgezet tegen Trumps ethos:
‘You see she’s safer than him with money, she’ll try to regulate the sale of guns. She’s bringing measures that offer hope not fear, access to healthcare and abortion. We know there’s grief with the neighbours’ borders, with climate change and immigration. Don’t want a president of the USA who’s dangerous to everyone.’
Hoewel hier ook even logos aan bod lijkt te komen, wanneer het over verschillen in beleid gaat, blijft de onderbouwing beperkt. Wat vooral benadrukt wordt is dat Trump een gevaar is en Harris niet. Wat echter opvallend terugkomt in dit nummer is pathos als het over Harris’ kandidaatschap gaat ‘Gimme hope, Kamala, hope Kamala, Gimme hope Kamala for the election. Gimme hope, Kamala, hope Kamala, hope for beating Donald Trump.’
Wat we in deze nummers zien, komen we vaker tegen als we naar de retorica rondom deze Amerikaanse verkiezingen kijken: als er wordt gesproken over de tegenstander of een kandidaat die als ongeschikt wordt beschouwd, ligt de nadruk op het karakter en worden negatieve emoties opgeroepen. Als het gaat om de kandidaat die blijkbaar de voorkeur heeft ligt de nadruk veel meer op het oproepen van positieve emoties. Dat daarbij de inhoudelijke onderbouwing minder aandacht krijgt is blijkbaar niet belangrijk. En als het karakter van de ‘eigen’ kandidaat al besproken wordt, dan is dat vooral in contrast met het slechte karakter van de tegenstander en veel minder op zichzelf.
Nu zijn songteksten misschien ook niet geschikt om heel uitgebreide inhoudelijke analyses te geven van het voorgestelde beleid van de kandidaten. Daarom zullen we in de komende tijd ook in andere genres op zoek gaan naar logos in verkiezingstijd.
Voor wie plezier heeft in politieke beschouwingen op muziek, met veel aandacht voor ethos, zijn de oudere nummers van EpicLLOYD en Nice Peter (van Epic Rap Battles of history) mogelijk ook het beluisteren waard:
