Hoogleraar onderwijseconomie Carla Haelermans geeft een keynote over AI op IPON 2024

NOLAI op IPON - Part I

05 maart 2024 Nieuwsbericht

Op 28 en 29 februari vond IPON 2024 plaats. Vakbeurs IPON is een landelijk evenement op het gebied van onderwijsinnovatie en ICT. Uiteraard was NOLAI ook aanwezig. Hoogleraar onderwijseconomie Carla Haelermans, bij NOLAI verbonden aan het focusgebied Pedagogiek en Didactiek, gaf de keynote ‘Maakt AI alles beter?' Lees hieronder het fotoverslag.

Maakt AI alles beter?

Technologische ontwikkeling in het onderwijs leidt vaak tot de verwachting dat daarmee alles beter wordt. Maar is dat wel zo? Rond deze vraag draaide de keynote van Carla. “Maakt AI alles beter in onderwijs? Nu nog niet, en niet alles, maar AI heeft wel de potentie om veel verbetering te brengen in het onderwijs. De grote belofte dat AI alles voor ons op gaat lossen, zal echter niet snel waargemaakt kunnen worden. Daarvoor mist het nog de context die het nodig heeft om volledig te functioneren en door iedereen gebruikt te kunnen worden. We zijn er nog niet helemaal. De ontwikkeling gaat wel enorm hard.”

AI als magie

Wat is AI nu eigenlijk precies? De definitie van kunstmatige intelligentie is door de jaren heen verschoven. Carla nam haar publiek mee langs Alan Turings Turingtest, codeermachine Enigma, programmeertaal Prolog, door de tijd heen naar TomTom en Captcha. Allemaal, in hun eigen tijd, beschouwd als kunstmatige intelligentie. Inmiddels kennen we Siri en Alexa, Tesla en ChatGPT. Vandaag de dag draait AI om neurale netwerken, Large Language Models, Deep Learning Models en Transformer Models. Door de hidden layer tussen input en output lijk AI soms net magie, maar deze neurale netwerken worden door mensen getraind. Daar zit ook meteen het grootste risico van AI: het is per definitie biased, omdat wij dat zijn.

Hoogleraar onderwijseconomie Carla Haelermans geeft uitleg over Large Language Models in haar keynote over AI op IPON 2024

AI inzetten in onderwijs

AI komt het onderwijs binnen. Het is er, dus we moeten er iets mee. In haar keynote benadrukte Carla dat het bij het inzetten van AI in het onderwijs essentieel is om steeds het pedagogisch-didactische doel voor ogen te houden. Carla: “Hoe kunnen we AI in het onderwijs inzetten op zo’n manier dat we er baat bij hebben? Maar ook, dat leerlingen wel nog steeds wat leren? En moeten we niet ook onderwijs geven òver AI? Hoe gebruik je het nou eigenlijk? Welke valkuilen zijn er? AI kan het onderwijs verstoren. Maar het kan ook hele goede dingen doen.”

Hoogleraar onderwijseconomie Carla Haelermans geeft uitleg over AI op IPON 2024

Resultaten uit onderzoek

AI-gebruik in de klas is niet per definitie effectief. Carla: “We weten uit onderzoek dat computerondersteund leren een klein positief effect heeft. Dat zien we vooral bij basisvaardigheden, en het effect is groter bij rekenen dan bij taal. De effectiviteit van AI hangt dus af van hoe het wordt ingezet en wat het pedagogisch-didactische doel is. AI blijft een middel, en geen doel op zich.”

Hoogleraar onderwijseconomie Carla Haelermans geeft uitleg over het 6-lagenmodel van automatisering op IPON 2024

Wie voert de regie?

Carla presenteerde in haar keynote het 6-lagenmodel van automatisering (ontwikkeld door Inge Molenaar en Anne Horvers), waarmee inzichtelijk kan worden gemaakt hoe de rolverdeling tussen leraar en AI is. Het model kent 6 niveaus: van helemaal niet naar volledig geautomatiseerd onderwijs. Aangekomen bij de uitleg over de verschillende niveaus, kwamen de mobieltjes tevoorschijn en maakten de toehoorders enthousiast foto’s van alle slides. Maar bij de laatste 2 niveaus, die van hoge en volledige automatisering, nam ook de onrust onder het publiek wat toe. De controle volledig uit handen geven aan de AI? Dat gaf duidelijk stof tot nadenken!

Blijf op de hoogte

We sturen je graag geregeld een bericht over het laatste nieuws, bijeenkomsten, concepten, producten en meer.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Contactinformatie

Organisatieonderdeel: Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI)
Thema: Kunstmatige intelligentie