Stockfoto van een jong kind met zijn duim omhoog
Stockfoto van een jong kind met zijn duim omhoog

NOLAI verkent de drieminutentoets, zo gaat dat dus

Op donderdag 2 februari vond de eerste gezamenlijke werksessie plaats bij NOLAI. Het mengde zich wonderwel aan de lange vergadertafel. Leraren, managers, ondersteuners en wetenschappers verkenden een concrete en ogenschijnlijk gemakkelijke vraag van een basisschool. We nemen je mee…

De vraag uit de praktijk

Op school wordt technisch lezen twee keer per jaar getoetst via een gestandaardiseerde drieminutentoets (DMT). Leraren geven tijdens de toets geen feedback aan de leerling, ook geen positieve. De toets wordt als stressvol ervaren door leerlingen, ouders, leraren en school. Er is een grote druk om -op dat moment- te presteren. De school ziet sinds enkele jaren dalende toetsresultaten.

De toets zelf is een gegeven, maar kunnen we slimme(re) technologie inzetten om het toetsen van technisch lezen te verbeteren voor meer inzicht bij leerling en leraar vanaf groep 4?

De school ziet graag een DMT die minder stressvol is, en die secuurder inzicht geeft in het niveau van de leerling. Dat inzicht is niet alleen van belang voor de leraar, maar ook voor de leerling zelf: het komt het leerproces ten goede als zij inzicht hebben in hun eigen ontwikkelproces. Daarbij wordt de ideale toets in rust afgenomen, met zo min mogelijk externe druk.

Technische mogelijkheden

Wat komt er in eerste instantie bij NOLAI op? Aan tafel komen verschillende perspectieven samen. Zo wordt in Zweden en Engeland eyetracking ingezet bij monitoring van de leesvaardigheid. Ook een niet-mens kan de toets afnemen, door inzet van spraakherkenning. Via skin conductance is het stressniveau bij leerlingen te monitoren. En gamification kan helpen de toets leuker te maken.

Terug naar de vraag

Zijn al die toeters en bellen rond de toets niet nóg belastender voor leerling en leraar? Lossen deze het probleem straks op? De beeldvorming rondom deze toets is bij leerlingen en hun ouders vrij extreem. Die maatschappelijke context kan AI niet veranderen. AI is geen toverstokje (‘no unicorns and rainbows’ zoals een van de aanwezigen zei). Wat kan NOLAI dan bieden?

De leerling centraal

Er zijn veel verschillen tussen leerlingen, sommige leerlingen kennen bijvoorbeeld nog niet alle letters even goed, wat een grote invloed heeft op de DMT. Ook van belang: de basis voor technisch lezen wordt in groep 3 gelegd. Daar leren kinderen in enkele maanden lezen, wat volgt is het leren versnellen. Wat willen we dan precies meten bij leerlingen in groep 4 en hoger? Een nieuwe en leukere manier van oefenen waarbij de leerresultaten uitkomsten van DMT kunnen voorspellen, kan misschien helpen de druk op DMT te verlagen. Daarmee helpen we een grote groep leerlingen. Is dat de bedoeling, of willen we juist de ‘afwijkende’  leerlingen sneller opsporen?

Hoe gaat NOLAI verder?

Co-creatie is een iteratief proces. Om de stap richting een concreet projectvoorstel te zetten, is in eerste instantie meer kennis nodig van:

  • Hoe verloopt de technische leesontwikkeling en wat is de rol van stress tijdens het leren.
  • Welke AI is al ontwikkeld voor het onderwijs, op basis van welke inzichten, en wat valt daarvan te leren?
  • Welke data is nodig om technisch lezen goed ik kaart te brengen en is deze data veilig en volgens  de richtlijnen op te slaan?
  • Vinden we het verantwoord om deze data te gebruiken voor het meten van technisch lezen en wie mag die data onder welke voorwaarden opslaan?
  • In welke mate zijn leraren bereid en in staat om interventies op basis van slimme technologie toe te passen?

We houden focus en de vaart er in, zonder te snel in oplossingen te willen schieten. Wat uiteindelijk volgt is een concreet projectvoorstel dat voorgelegd zal worden aan de stuurgroep. Die beslist uiteindelijk welke voorstellen uitgewerkt worden.

Blijf op de hoogte

Wil je (blijven) meedenken over de juiste toepassing van AI in onderwijs? Heel graag! Abonneer je op onze maandelijkse nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe bijeenkomsten, concepten, producten en meer. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief 

Contactinformatie

Organisatieonderdeel
Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI)