Onderzoek naar prothese die blinden weer laat zien

Richard van Wezel is hoogleraar Visuele Neurowetenschappen aan het Donders Instituut voor Brein, Cognitie en Gedrag van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij onderzoekt er hoe blinden weer zouden kunnen zien met hulp van een prothese.

Aan het eind van zijn middelbare school twijfelde Richard van Wezel tussen geneeskunde en biomedische wetenschappen. ‘Op advies van een vriend van mijn vader werd het biomedische wetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Ik heb er geen moment spijt van gehad.’

De vader van Richard van Wezel was onderzoeker bij het RIVM. ‘Als kind ging ik met hem mee naar het lab. Dan mocht ik door de microscoop kijken en zag ik allerlei fantastische dingen. Misschien begon daar mijn interesse voor biomedisch onderzoek.’

Richard van Wezel

Metingen in het netvlies

Tijdens zijn universitaire studie liep Richard van Wezel stage bij een laboratorium waar metingen in het netvlies werden gedaan om te onderzoeken hoe het oog zich aanpast aan de hoeveelheid licht die er is.

‘Dat fascineerde mij. Na mijn studie ben ik gaan promoveren, voor mijn onderzoek deed ik metingen in de visuele cortex om na te gaan hoe die beweging verwerkt, die het oog registreert. De cortex is het gebied in de hersens dat informatie van binnen en buiten het lichaam binnenkrijgt en interpreteert.’

Loopbaan

Na zijn promotieonderzoek werkte Richard van Wezel drie jaar in de Verenigde Staten, waarna hij terugkeerde naar Nederland. Hij werd in 2011 onderzoeker bij het Donders Instituut van de Radboud Universiteit. ‘Sinds 2014 ben ik hoogleraar in Nijmegen en de laatste vier jaar vice-decaan onderzoek van de faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica’, schetst Richard van Wezel zijn loopbaan.

Binnen het Donders Instituut werken onderzoekers van verschillende vakgebieden samen. Denk aan neurobiologie, neurotechnologie en cognitieve wetenschappen. Ze passen theorieën en methoden uit de natuurkunde, psychologie en biologie toe op de hersenen.

Richard van Wezel

Hoe processen in hersenen werken

‘Door samen te werken kunnen we beter onderzoeken en verklaren hoe processen in de hersenen werken en hoe zenuwcellen elkaar beïnvloeden’, zegt Richard van Wezel. Samen met zijn collega-onderzoekers en studenten werkt hij aan het visueel systeem. ‘Hier onderzoeken we hoe we mensen, die blind zijn geworden, weer kunnen laten zien met een prothese. Het is een internationaal onderzoek, met dierproeven, maar ook met proeven op mensen die blind zijn geworden. Zo worden bij hen operatief elektroden in de hersenen geplaatst. Die elektroden geven kleine stroomstootjes af, die de zenuwcellen stimuleren in de hersendelen die met het zien te maken hebben.’

Informatie verwerken in simulaties

‘Via de elektrodes verzamelen we informatie om te weten te komen wat er tijdens die stimulatie gebeurt. Door de stimulatie wordt een klein lichtspotje gegenereerd, met meerdere elektrodes kun je dan een patroon maken. We maken bijvoorbeeld simulaties van deze patronen met een VR-bril, om te zien hoe deze patronen blinde personen kunnen helpen bij oriëntatie in de ruimte. We boeken vooruitgang, maar het zal nog een hele tijd duren, voordat we blinde mensen met een prothese weer een vorm van zicht terug kunnen geven’, tempert Richard van Wezel al te hoge verwachtingen.

Als hoogleraar geeft Richard van Wezel ook onderwijs aan studenten, begeleidt hij wetenschappelijk onderzoekers en studenten bij hun stage en is hij verantwoordelijk voor de organisatie van de activiteiten van de onderzoeksgroep. ‘Een drukke baan, maar het is geweldig samen met een internationale club mensen onderzoek te doen dat maatschappelijk belangrijk is.’

Dit interview verscheen voor het eerst op TechGelderland. Foto's: Erik van 't Hullenaar.

Contactinformatie