De Radboud Universiteit heeft recent een unieke embleembundel aangekocht. Het gaat om een handgeschreven en geschilderde bundel met moralistische boodschap voor twee jonge vrouwen die toetraden tot een klooster. De embleembundel is op zaterdag 10 september, Open Monumentendag, te zien in de Universiteitsbibliotheek.
De embleembundel is een aanwinst voor de universiteitscollectie van boeken uit Nederlandse vrouwenkloosters. De bundel dateert van 26 september 1667 en is gemaakt voor de zussen Elisabetha en Maria Jansens te Halle (België). Het draagt als titel ‘Lof der maeghdelycke Reynicheyt’ en bevat dertig handgeschilderde emblemen die ieder voorzien zijn van een korte spreuk en een gedicht. Het gaat om een reeks emblemen toegespitst op ‘Godtminnende Bruyden’. Vermoedelijk traden de twee jongedames toe tot een klooster en was de embleembundel een geschenk, bedoeld om hen te helpen bij het vormgeven van hun religieuze leven en het vinden van hun weg naar God.
De emblemen zijn van schitterende kwaliteit. Ze zijn vergelijkbaar met de vroege waterverftekeningen van Gesina ter Borch. De voorstellingen zijn allemaal bekend uit andere, gedrukte embleembundels, maar krijgen door de toepassing op ‘bruiden van Christus’ een betekenis die in veel gevallen afwijkt van het gebruikelijke. Dit gegeven, samen met het feit dat de bundel volledig met de hand is geschreven en geschilderd en dat de gedichten speciaal voor deze bundel zijn gemaakt, maakt de embleembundel uniek.
Vrouwenkloosters
Eeuwenoude boeken uit Nederlandse vrouwenkloosters vormen een van de zwaartepunten binnen de erfgoedcollectie van de Radboud Universiteit. Dit is deels ontstaan door de vele schenkingen van kloosters die opgeheven werden en deels door actief aankoopbeleid. Zo is in de jaren zeventig de omvangrijke collectie van de redemptoristen in Wittem aangekocht en kwam in de jaren negentig de collectie van vrouwenklooster Soeterbeeck in huis.
In het Nijmeegse onderzoek ligt de focus dan ook op de boekcultuur en devotie in vrouwenkloosters. Door de uitzonderlijkheid van de embleembundel en door de inhoudelijke verwantschap met andere gedrukte en handgeschreven boeken in de Nijmeegse collectie, vormt de nu aangekochte bundel een bijzondere aanvulling op de collectie.
Meer informatie over de embleembundel staat te lezen op de webpagina van Radboud Erfgoed. De digitale versie van de embleembundel is hier te bekijken.
Om haar Bijzondere Collecties en ander academisch erfgoed beter zichtbaar te maken heeft de Radboud Universiteit in 2019 het programma Radboud Erfgoed ingesteld. Op de webpagina van Radboud Erfgoed vind je meer informatie over de universitaire monumenten die op Open Monumentendag te bezoeken zijn.
Contactinformatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Johan Oosterman, hoogleraar Oude Nederlandse Letterkunde, via johan.oosterman [at] ru.nl (johan[dot]oosterman[at]ru[dot]nl) / 06 189 72 791of met de afdeling Persvoorlichting & wetenschapscommunicatie Radboud Universiteit (media [at] ru.nl (media[at]ru[dot]nl)), 024 361 6000.
