De 'derde Nobelprijswinnaar': 'Grote belofte voor allerlei toepassingen'
'In ons grafeenonderzoek dat aan de Nobelprijs ten grondslag lag, hebben we de belangrijke doorbraak gemaakt door grafeen in een stabiele vorm te maken. Deze allerplatste variant van koolstof, slechts één atoom dik, heeft bijzondere eigenschappen: sterk, flexibel, ondoordringbaar en zeer goed geleidend. Dat bood een grote belofte voor allerlei technologische toepassingen, zoals in transistors of touchscreens. De Nobelprijs heeft de reputatie van ons laboratorium en van ons onderzoek zeker goed gedaan, dat zien we ook aan de toestroom van jonge onderzoekers en studenten. Grafeen spreekt nog steeds aan. Er kan zeker weer een Nobelprijs onze kant op komen, meerdere Radboud-wetenschappers zijn van Nobelprijsniveau.'
Misha Katsnelson is hoogleraar Theoretische Fysica. Werkte nauw samen met de twee Nobelprijswinnaars en werd als coauteur van diverse publicaties die aan de prijs ten grondslag hebben gelegen, ook wel ‘de derde Nobelprijswinnaar’ genoemd.
De promotor van een van de winnaars: “Ons lab is van grote betekenis geweest”
'In zijn persoonlijk dankwoord bij zijn proefschrift noemde Novoselov zijn Nijmeegse jaren de "best years of my life". Voor hem was Nijmegen de eerste stap buiten Rusland. Na zijn promotie in 2004 stapte hij over naar de University of Manchester, maar hij bleef terugkeren naar ons magnetenlab om experimenten te doen naar grafeen. Er zijn hier in Nijmegen nieuwe eigenschappen van grafeen ontdekt, met vier experimenten die rechtstreeks verband houden met het Nobelprijsonderzoek, twee ervan waren daarvoor van essentiële betekenis. We zijn jarenlang blijven samenwerken. Geim en Novoselov zijn tot op de dag van vandaag aan de Radboud Universiteit verbonden als bijzonder hoogleraar. Maar de stelling dat zonder Nijmegen deze Nobelprijs niet zou zijn uitgereikt, gaat me net iets te ver. De onderzoekers hadden ook naar Grenoble kunnen gaan, daar staat een even krachtig magnetenlab waar ze misschien hetzelfde hadden ontdekt.'
Jan Kees Maan is sinds 1975 verbonden aan de Radboud Universiteit, onder meer als hoogleraar Experimentele natuurkunde. Was promotor van Kostya Novoselov. Was directeur van het in 2003 opgerichte High Field Magnet Laboratory, tot aan zijn emeritaat in 2014.
De directeur van het grafeenlab: “Prachtig om in de buurt van zo’n prijs te zijn.”
'Ons doel is om een nationale erkenning te krijgen voor de HFML-FELIX-combinatie, en als we politici en beleidsmakers op bezoek krijgen, helpt het dat we kunnen wijzen op de Nobelprijs van toen. In alle handboeken en schoolmethodes staat de bijzondere ontdekking genoemd. Dat er zo’n dun, krachtig en stabiel materiaal is ontwikkeld, is een enorme prestatie, en die straalt nog steeds af op ons lab. We tellen sindsdien nog meer mee in de wereld van de hogevelden-laboratoria. We hebben inmiddels nog krachtiger magneten en een koppeling aan de laserfaciliteit. HFML is nu onder één dak verbonden met de vrije elektronenlaser FELIX, wereldwijd een unieke combinatie. We testen alweer nieuwe materialen op hun bijzondere eigenschappen, zoals fosfor en silicium, iets wat Geim en Novoselov al hadden voorspeld.'
Peter Christianen is sinds 1993 verbonden aan de Radboud Universiteit, sinds 2013 als hoogleraar Soft Condensed Matter and Nanomaterials in High Magnetic Fields. Is sinds 2018 directeur van het HFML.
