Rentrée!

Het is donderdag 1 september en vandaag start ik als Teacher in Residence (TiR) Frans aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Vanaf vandaag zal ik elke donderdag in de vroege ochtend de Sprinter nemen. Deze brengt mij in ongeveer anderhalf uur in Nijmegen, de stad uit mijn studententijd. Na ruim 25 jaar is het cirkeltje weer rond, ben ik terug van weggeweest en begint vandaag het verhaal voor mijn eerste blog.

Na een eerste virtuele ontmoeting eind vorig schooljaar met mijn collega-Teachers in Residence, allen docenten in een taal-cultuurvak in het vo, zal ik vandaag in levenden lijve met hen kennismaken. Ik zie er naar uit en al kort nadat ik de trein ben ingestapt komen er enkele appjes binnen van collega TiR’s die vanuit dezelfde regio met de trein richting Nijmegen reizen. Of ik toevallig in dezelfde trein zit, zodat ik niet ''helemaal in mijn eentje'' mijn intrede als kersverse TiR hoef te doen. Meteen voel ik mij thuis in mijn nieuwe rol, in een vertrouwde omgeving omringd door een enthousiast team van docenten die dezelfde missie delen: liefde en aandacht geven aan taal- en cultuurvakken, aan academisch docentschap, en de wil hebben om onze leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op het wetenschappelijk onderwijs. Na een warm ontvangst begint mijn eerste vergadering in dit diverse team waar ik meteen een fijne energie voel.

Inmiddels is de herfstvakantie achter de rug: van kleurrijke herfstwandelingen in Parijs, de nodige achterstallige klusjes in en rond huis en tuin, een boek lezen, tot nog wat correctiewerk van enkele klassen. Op mijn school start vandaag alweer de eerste toetsweek voor de bovenbouwleerjaren. We sluiten daarmee de eerste periode van het schooljaar af. Spannend, voor alle leerlingen en hun docenten maar toch vooral voor de eindexamenleerlingen. Voor mijn vak mogen ze in hun beste Frans een betogende tekst schrijven rondom een actueel thema. Er is intensief geoefend en ik heb het vertrouwen dat het goed zal komen.

Het is tijd om mijn eerste blog af te ronden. Mijn blik dwaalt even af naar het mooie weidse uitzicht op de campus waarvan ik elke donderdag vanaf mijn werkplek op de 5e verdieping van het Erasmus mag genieten. Ik probeer terug te halen hoe de afgelopen periode is verlopen, op mijn school en vanuit mijn nieuwe ervaringen als Teacher in Residence. Er schiet mij van alles te binnen: la rentrée scolaire, de start van het schooljaar, het weerzien met leerlingen en collega’s, mijn nieuwe klassen, mijn eigen rentrée in de collegebanken van de Radboud waar ik kennis mocht maken met de eerstejaars studenten van de bachelor Franse Taal en Cultuur, hun docenten en de dynamische bijeenkomsten met de collega TiR’s. Mijn ogen gaan weer terug naar het scherm van mijn laptop en ik besluit te schrijven over drie evenementen uit deze eerste periode.

Het eerste evenement is de docentendag op 6 oktober van de Radboud Pre-University College met als thema: Le(s) Français aujourd’hui, over actuele ontwikkelingen in de Franse taal. Janine Berns neemt ons mee in La langue qui nous unit, nous oppose et nous donne une voix, Martin de Haan vertelt ons over zijn werk als literair vertaler. Marie Steffens laat ons de mogelijkheden zien van het Dictionnaire des francophones en Sophie Brand geeft ons in haar workshop Percevoir pour mieux comprendre le(s) Français d’aujourd’hui praktische voorbeelden voor in de les waarmee wij de perceptieve luistervaardigheid van onze leerlingen kunnen verbeteren. In de avond sluiten we af met een lezing door journalist, schrijver en oud-Frankrijkcorrespondent Stefan de Vries over taalgebruik in de Franse politiek. Een middag en avond gevuld met boeiende thema’s rondom de Franse taal en haar gebruikers.

Ongeveer een week later mag ik alweer op pad en reis ik met een delegatie collega’s uit de talensecties van mijn school naar het Congres Levende talen in Ede-Wageningen. Het congres met als titel: Vakvernieuwing: Kansen voor het talenonderwijs stond helemaal in het teken van de laatste ontwikkelingen in de vakgebieden Nederlands en de moderne vreemde talen. De dag startte met een debat in de vorm van een "kort geding" waarin verschillende vertegenwoordigers uit het veld reageerden op de stelling: ‘Nederland is toe aan een deltaplan voor het talenonderwijs’. In de middag waren er verschillende workshops rondom de ontwikkelingen in het talenonderwijs: doeltaal-digitaal, literatuur integreren in de mvt-les, formatief handelen, effectieve didactiek, doeltaal-leertaal om er maar enkele te noemen. Ook waren er verschillende feedbackgesprekken en rondetafelgesprekken waarin gevraagd werd te reageren op het conceptkarakteristiek en conceptraamwerk Moderne Vreemde Talen. Tussen de verschillende rondes met bijeenkomsten was er tijd om te netwerken en inspiratie op te doen op de informatie-en boekenmarkt.

Dit soort dagen geven mij inspiratie en helpen mij een frisse blik te houden en na een kwart eeuw nog steeds niet uitgekeken te zijn op mijn vak en het lesgeven. Het helpt mij om mijn enthousiasme vast te houden en deze uit te stralen naar mijn leerlingen. De waarde schuilt ook in de tijd en ruimte die wij als talendocenten op dit soort dagen krijgen om eens uitgebreid over onze mooie maar vooral ook essentiële vakken uit te wisselen in een tijd waarin taal-en cultuurstudies onder druk staan en de krapte op de arbeidsmarkt alleen maar groter wordt en daardoor sommige talen zelfs van het rooster dreigen te verdwijnen.

Ik rond mijn eerste blog af rondom een bijzondere dag voor de Franse taal. Sinds enkele jaren wordt op de tweede donderdag van november de landelijke Dag van de Franse Taal georganiseerd. Ook op mijn school besteden we aandacht aan deze dag en brengen we de Franse taal en Franstalige culturen nog meer in beeld in de vorm van themalessen, quizzen en film. Ook trakteert mijn sectie de leerlingen en de collega’s op een Franse lekkernij. Zo’n dag is leuk en het helpt mee de positie van het vak Frans te versterken en het een duidelijke plek te geven binnen de school.

En zo vlogen de eerste weken van het schooljaar voorbij. Morgen is het alweer donderdag en stap ik in de vroege ochtend in de trein richting Nijmegen om daar weer nieuwe inspiratie op te doen voor de tweede periode van het schooljaar en de laatste van het kalenderjaar 2022.

Geschreven door
Cynthia Brouwer is Teacher in Residence en combineert een baan als docent Frans in het voortgezet onderwijs met verschillende werkzaamheden op de Radboud Universiteit.