September is the new January

Als leerling behoorde ik altijd tot die ‘gekke’ groep kinderen die het nooit tegen heeft gestaan om naar school te gaan. Het klagen over school was ook meer een verplicht deel van de sociale interactie tussen pubers dan dat er voor mij echt een kern van waarheid in zat. Nu achteraf pas zie ik wat voor zegening dat is geweest; zeker als ik het vergelijk met de motivatieproblemen die ik soms bij leerlingen zie. Eigenlijk heeft dit zich ook doorgezet tot in mijn docentschap: vakantie is goed, heerlijk zelfs, maar op een bepaald punt wil ik ook wel weer gaan beginnen.

Dat is natuurlijk helemaal niet cool om te zeggen. Hoewel de sociale druk lang niet meer zo zwaar weegt als in mijn tienerjaren, is het zelfs als docent nog steeds niet cool toe te geven aan collega’s dat je het wel prima vindt om weer te gaan opstarten. Er zijn genoeg mensen die hun wenkbrauwen zouden ophalen als ik tegen hen zou zeggen dat ik in mijn vakantie nog wat literatuurlessen heb voorbereid; om de voorbereiding te spreiden, maar ook omdat ik het leuk vind. In dat opzicht is er sinds mijn middelbare schooltijd nog niet zoveel veranderd.
Ik word weleens uitgelachen door vrienden die niet in het onderwijs werken als ik het heb over ‘volgend jaar’; ik reken namelijk altijd (zelfs toen ik nog niet voor de klas stond) in schooljaren. September voelt voor mij als januari. De meeste mensen hebben bij de start van een nieuw kalenderjaar allerlei voornemens, en voor mij is dat in september niet anders: ‘Dit jaar ga ik echt al mijn schoolexamens archiveren’ of ‘Dit jaar ga ik meer het huiswerk controleren’, ‘Dit jaar ga ik dit lesplan ontwikkelen’… etc. etc. De uitvoering in de praktijk blijft nogal eens steken, wat veel mensen die al eerder goede voornemens hebben bedacht wel zullen herkennen.

Toch heerst begin september het gevoel dat dat alles gaat lukken: en datzelfde optimisme zie je ook terug bij leerlingen. Eindexamenleerlingen die na een pittig bovenbouwtraject de hoop hebben om te gaan slagen. Doubleurs die hopen komend jaar wél over te gaan. September betekent een nieuwe ronde met nieuwe kansen en biedt niet alleen de leerlingen maar ook hun docenten een schone lei. Nieuwe klassen, nieuwe roosters, en een kans om jezelf opnieuw uit te vinden. Daar maken we dan ook graag optimistisch gebruik van.
Toegegeven, voor degenen met een beetje zelfkennis is dat optimisme een illusie, maar het geeft ook wel een fijn gevoel om mee te starten; en dat maakt het einde van de vakantie goed dragelijk. Want wie weet, wellicht wordt dit wél het schooljaar waarin we onze goede voornemens in de praktijk brengen…