De Historische Database van Suriname en de Cariben (HDSC) zet zich sinds 2017 in om de archieven van Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen online toegankelijk te maken. Het online zetten van de slavenregisters van Suriname en Curaçao tussen 2018 en 2020 was de eerste stap in een ambitieus plan om informatie over álle bewoners van Suriname en Curaçao vanaf ongeveer 1830 tot 1950 in een grote database beschikbaar te maken. De nieuwe aanvulling komt woensdag 17 april vanaf 16 uur online. Het omvat de overlijdensakten van Paramaribo (1858-1915) en van de districten waar de plantages lagen (1846-1880).
Nummer als achternaam
Daarmee komt onder meer informatie beschikbaar over een onderbelichte groep mensen die de voormalige slaafgemaakten moest vervangen op de plantages: ongeveer 34.000 Hindostanen, contractarbeiders uit India die vanaf 1873 – na de afschaffing van de slavernij dus – naar Suriname kwamen, omdat het land een groot tekort aan arbeiders had. ‘Bij hun aankomst in Suriname kregen zij een nummer in plaats van een achternaam’, zegt Van Galen. ‘Later komen nog 32.000 Indonesiërs naar Suriname. De Britten wilden namelijk niet meer dat Hindostanen naar Suriname werden verscheept, omdat ze daar zo slecht behandeld werden. De slavernij werkte ook na 1873 nog door.’
Van veel van deze mensen is het contractverleden een soort van black box. De boeken waarin ze stonden geregistreerd zijn soms weg. Van Galen: ‘Dankzij de overlijdensakten die nu online komen weten we van sommigen nu waar ze terecht zijn gekomen. Dat is heel interessant voor onderzoek, maar het is vooral enorm waardevol voor hun nazaten. Voor het lot van contractarbeiders komt ook in Nederland steeds meer aandacht.’
Vrijwilligers gezocht
De nieuwe toevoeging aan de database van de overlijdensakten is gemaakt door honderden Nederlandse en Surinaamse vrijwilligers die meewerken aan de Historische Database van Suriname en de Cariben (HDSC). Naast de Surinaamse slavenregisters (1830-1863) konden met de hulp van deze vrijwilligers in 2023 ook al geboorteakten van 1828 tot en met 1921 online gezet worden. Van Galen: ‘Door deze databases te combineren gaan heel veel dingen in elkaar vallen, waardoor je mensenlevens kunt reconstrueren met informatie die eerder niet beschikbaar was. Maar we zijn er nog lang niet. De akten gaan door tot 1950 en we merken dat er nu ook interesse komt vanuit andere eilanden, zoals Curaçao. We zijn dus altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers die willen helpen met het invoeren van deze belangrijke, historische informatie.’
De nieuwe informatie komt online op de website van het Nationaal Archief Suriname. De HDSC is een samenwerkingsverband van archieven, universiteiten en vrijwillige deelnemers in Nederland, Suriname en de Antillen. Het project wordt gecoördineerd vanuit de Radboud Universiteit Nijmegen en mogelijk gemaakt met steun van PDI-SSH, de Gerda Henkel Stiftung, RICH en CLARIAH.
