Bij dit bericht werd in verschillende nieuwsmedia een foto uit 2019 geplaatst – een nauwelijks herkenbare, bleke, baardige Assange, die naast zijn gezicht een handgebaar maakt, terloops bijna, van twee ietwat gekromde, omhooggestoken vingers.
Maakt hij het V-teken?
Dat is maar de vraag. Volgens Wikipedia is ‘het V-teken een handgebaar waarbij men de wijsvinger en middelvinger tegelijk opsteekt in een V-vorm, terwijl de andere vingers worden gebogen. Het teken kan op meerdere manieren worden gebruikt, in zowel positieve als negatieve zin.’
Dankzij het feit dat Winston Churchill dit gebaar maakte, met de palm naar buiten, aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, staat het teken in de Westerse wereld, in elk geval voor de wat oudere generaties, bekend als het Victory-teken. Overwinning. Of: Verzet. Of: Vrijheid. Of: Vrede.
Jongere generaties interpreteren het teken anders. Velen hebben in de klas geleerd dat het ‘grote boodschap’ betekent. Of simpelweg: twee. The Spice Girls gebruikten het als teken voor Girl Power in 1995. Sommigen kennen het vooral als plagerijtje op groepsfoto’s: als je het v-teken achter iemands hoofd maakt, geef je hem ezelsoren. Lachen.
Tegenwoordig wordt het gebaar vooral op informele portretfoto’s gemaakt – en dat is niet bedoeld als plagerijtje, maar als groet. Een vorm van ‘cheese zeggen’, of ‘kijken naar het vogeltje’. Een poseergewoonte, die in Japan groot is geworden, vooral dankzij een iconische Konica-reclame voor camera’s uit 1971, en die via andere Aziatische landen is uitgewaaierd over de rest van de wereld. Vooral op social-media is het v-teken, naast je hoofd, met de palm naar buiten, een kiekjesconventie geworden.
Heeft Assange dit gebaar willen maken? Het zou kunnen. Dan heeft hij het enkel als slordige groet bedoeld, want de handpalm hoort eigenlijk naar buiten gericht te zijn. Zijn handpalm is hier niet naar binnen gericht, en dus is het gebaar niet te lezen als een belediging. In sommige culturen is het met de palm naar binnen een obsceen teken (vergelijk het met ‘the finger’ of ‘the forks’).
