Tijdens de Diesviering aanvaardde José Sanders het rectoraat, waren er diverse speeches, werden er zes eredoctoraten uitgereikt en waren er diverse muzikale optredens van o.a. de Studenten BigBand, het Nijmeegs Studentenorkest en Seán Morgan-Rooney. Ook Zijne Majesteit de Koning was aanwezig bij ons jubileum en ging in gesprek met studenten en medewerkers over duurzaamheid, kunstmatige intelligentie en de Nederlandse identiteit. Hieronder lees en zie je meer over deze bijzondere dag.
Terugblik 100e Dies Natalis
De 100e Dies Natalis vond plaats op dinsdag 17 oktober in Concertgebouw De Vereeniging. Het programma stond in het teken van het thema 'van betekenis'.
Traktaties op de campus
Wie jarig is trakteert! Om onze 100e verjaardag met iedereen te vieren, kon je de hele dag een gratis chocoladetruffel ophalen bij één van de horecagelegenheden op de campus.
Eucharistieviering
De Eucharistieviering werd gehouden in de Molenstraatkerk in Nijmegen, met bisschop Gerard de Korte als voorganger.
Opening academische zitting
De academische zitting van de 100e Dies Natalis in De Vereeniging Nijmegen is om 13.30 uur feestelijk geopend, net zoals op deze dag precies honderd jaar geleden, op dezelfde plek, de plechtige opening plaatsvond van de Roomsch Katholieke Universiteit gevestigd te Nijmegen. Daniël Wigboldus, voorzitter van het college van bestuur, blikt daarom in zijn feestrede terug op de afgelopen honderd jaar: ‘Met vele mooie, maar soms ook moeilijke momenten. We zijn vandaag bijeen om hierbij stil te staan. Al die jaren is de Radboud Universiteit verbonden gebleven met haar oorsprong, de katholieke emancipatiebeweging. De wijze waarop hier invulling aan gegeven wordt, verandert door de jaren heen. Maar het is deze bijzondere oorsprong die ons inspireert en uitdaagt om bij te dragen aan een gezonde, vrije wereld met gelijke kansen voor iedereen. Om van betekenis te zijn.’
Installatie rector magnificus José Sanders
Rector magnificus José Sanders is zojuist door plaatsvervangend rector Heleen Murre-van den Berg geïnstalleerd als rector magnificus. Ze hield een korte rede die uitmondde in een wens voor de hele universitaire gemeenschap.
Speech Amber Stoelman
Amber Stoelman, masterstudent Gender Equality, Diversity and Inclusion in Politics, zet zich in voor het verdedigen van kinder- en mensenrechten en voert campagne voor een beter demonstratierecht in Nederland als activistenleider. Vandaag staat ze stil bij het thema ‘van betekenis’. Ze benadrukt het privilege van studeren en onderzoek doen en het (blijven) creëren van positieve impact: ‘Uiteindelijk vormen ook studenten de toekomst en wat wij hier als studenten meekrijgen is wat we meenemen naar die toekomst. Dus door te laten zien wat duurzaamheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid en sociale veiligheid zijn, kunnen we voor toekomstige generaties studenten en voor de samenleving van betekenis zijn. Juist nu, maar ook in de volgende 100 jaar en daarna.’
Cadeau van Stadsschouwburg Nijmegen en Concertgebouw De Vereeniging
Ter gelegenheid van het honderdjarige bestaan van de Radboud Universiteit biedt directeur Eva Middelhoff van Stadsschouwburg en De Vereeniging een speciaal cadeau aan de Radboud Universiteit. De jonge Nederlandse componist Sem Hak kreeg de opdracht om een nieuw solostuk voor de piano te schrijven. Pianist Seán Morgan-Rooney laat het resultaat, getiteld ‘Facultas’, tijdens de Diesviering horen op de gloednieuwe Steinway-vleugel van Concertgebouw De Vereeniging.
Luisterschalen als cadeau aan Nijmegen
Daniël Wigboldus presenteert tijdens de jubileumviering een cadeau aan de stad Nijmegen. Samen met verschillende partijen worden er aan de Lentse Warande twee luisterschalen gebouwd die de kernwaarden van de universiteit representeren: nieuwsgierig, reflectief en verbonden. Nieuwsgierigheid vanwege de eerste luisterschaal, waarbij je QR-codes scant om meer te leren over het verleden, heden en de toekomst van de bijzondere omgeving, de natuur en de cultuur. Reflectie dankzij de tweede luisterschaal; je krijgt ook via de QR-codes meer kennis en verhalen over bijvoorbeeld het klimaat, de samenleving en onszelf.
Op deze wijze, met hulp van iedereen die mee wil doen, worden verleden, heden en toekomst met elkaar verbonden, het onzichtbare zichtbaar gemaakt, en de verbondenheid tussen de universiteit en haar omgeving uitgedragen, als cadeau aan de stad Nijmegen.
Toespraak en cadeaus van burgemeester Bruls
In de toespraak van Radboudalumnus burgemeester Hubert Bruls worden niet alleen het bestuur, de medewerkers en studenten gefeliciteerd, maar ook de stad. Bruls: ’Nijmegen zou de stad van vandaag niet zijn, zónder universiteit en studentenleven. In plaats van een willekeurige provinciestad, zijn wij anno 2023 een innovatieve kennisstad, met een bruisend karakter en een relatief jonge bevolking. Niet voor niets is ons motto ‘old city, young vibe’.’
Bovendien deelt, naast allerlei felicitaties, de gemeente ook meerdere cadeaus uit. Ten eerste, het gemeentebestuur biedt de universiteit de Latijnse school, een karakteristiek gebouw op het St. Stevenskerkhof, in bruikleen aan van begin 2024 tot zomer 2025. Ten tweede, de gemeente schenkt de universiteit een waardevolle collectie historische boeken, die tot op heden bij de Radboud Universiteit in bruikleen waren. Tot slot, is het een grote eer voor de Radboud Universiteit om de Zilveren Erepenning van de stad uitgereikt te hebben gekregen. Deze Erepenning kent de stad sinds 1959 slechts beperkt toe als blijk van waardering en erkentelijkheid aan personen en organisaties die door hun werkzaamheid op enig terrein van het maatschappelijk leven van de stad op uitzonderlijke wijze hebben voorzien in maatschappelijke noden of behoeften. Voorzitter van het college van bestuur Daniël Wigboldus mag de erepenning en bijbehorende draaginsigne (de Gouden Waalbrugspeld) in ontvangst nemen.
Pauzegesprekken met Koning Willem-Alexander
In de pauze van de academische zitting ging Koning Willem-Alexander in gesprek met medewerkers en studenten van de universiteit. Hij voerde drie gesprekken met als thema duurzaamheid, artificiële intelligentie en de Nederlandse identiteit.
Gespreksthema Duurzaamheid
Duurzaamheid is een belangrijk punt in het beleid van de universiteit. Dit komt onder andere tot uiting in het feit dat in alle opleidingen aandacht wordt geschonken aan dit thema.
Gespreksthema artificial intelligence
Artificiële intelligentie is één van de inhoudelijke zwaartepunten van de universiteit, gekenmerkt door een interdisciplinaire benadering.
Gespreksthema Nederlandse identiteit
De Nederlandse identiteit is een thema dat op verschillende manieren in onderzoek van uiteenlopende aard een rol speelt.
Voordrachten campusdichters
Voormalig campusdichter Derk Wijkamp gaf tijdens de Diesviering het stokje over aan campusdichter Thijs Kersten. Beiden droegen zij twee gedichten voor, met muzikale omlijsting.
Uitreiking eredoctoraten
Mary Beckman
Mary Beckman heeft het onderzoek naar spraak fundamenteel veranderd. De traditie was dat de natuurkundige eigenschappen van spraak en formele theorieën over de organisatie van klanken, lettergrepen, woorden, etc. volledig gescheiden van elkaar onderzocht werden. Beckman heeft laten zien dat die twee juist een enorme invloed op elkaar hebben en niet afzonderlijk onderzocht kúnnen worden. Door haar eigen ervaringen met het Engels en Japans, benadrukte ze tijdens haar speech, werd ze bewust dat taal niet geïsoleerd onderzocht kan worden door het opgroeien met zulk ritmisch verschillende talen.
Geert Corstens
‘Je mist de rechtsstaat pas als ze er niet meer is.’ Dat zijn de woorden waarmee Geert Corstens, hoogleraar Strafrecht en voormalig president Hoge Raad, zijn dankrede afsluit. Hij ontvangt een eredoctoraat vanuit de Faculteit der Rechtsgeleerdheid vanwege zijn aantoonbare inzet voor een goede toegang tot het recht voor iedereen en het opkomen voor de rechtsstaat. Door onder meer zijn breed gebruikte boek ‘Het Nederlandse Strafprocesrecht’ wordt hij nog altijd als een autoriteit gezien. Bovendien levert hij nog regelmatig wetenschappelijke bijdragen over bedreiging en bescherming van de rechtsstaat, en zet zich in om lastige ethische thema's breed bespreekbaar te maken, zowel in Nederland als in Europees verband.
Marc van Ranst
Marc van Ranst heeft het eredoctoraat ontvangen dankzij zijn moedige rol als één van de belangrijkste adviseurs van de Belgische overheid tijdens de coronacrisis. Dankzij zijn buitengewone toewijding voor de wetenschapscommunicatie, sloeg hij een brug tussen complexe medische informatie en het grote publiek. Zijn wetenschappelijke adviezen en standpunten maken hem een belangrijk voorbeeld van een geëngageerde wetenschapper die een ‘significant impact’ heeft, ondanks bedreigingen en felle kritiek. Prof. dr. Chantal Rovers eindigde haar laudatio met de lovende woorden: ‘Zijn communicatieve vaardigheden en onvermoeibare pogingen om feitelijke informatie breed te delen, hebben geholpen om angst en verwarring te verminderen in die voor ons allen onzekere en moeilijke tijden. Zijn bijdrage aan de bestrijding van COVID-19 verdient daarom de hoogste lof.’
Fabiola Gianotti
Fabiola Gianotti was projectleider en woordvoerder in het ATLAS-experiment waarbij, onder haar leiding, het Higgs boson ontdekt werd (beter bekend als de deeltjesversneller in Genève). Bovendien is ze sinds 2016 de eerste vrouwelijke algemeen directeur van CERN en wordt ze wereldwijd gezien als boegbeeld van de deeltjesfysica. Daarnaast spant Gianotti zich ook in om de barrières voor vrouwelijke wetenschappers weg te nemen in een veld dat voornamelijk uit mannen bestaat. In zijn laudatio beaamde prof. dr. Nicolo de Groot dan ook met lovende woorden dat Gianotti een eredoctoraat verleend werd: ‘Ze is een onvermoeibare voorvechter van het wetenschappelijk onderwijs en ze heeft talloze jonge mensen geïnspireerd om voor een wetenschappelijke carrière te kiezen.’
Sandra Graham
Sandra Graham is een eredoctoraat verleend vanwege haar toonaangevende onderzoek op het gebied van etniciteit en diversiteit in het onderwijs en ook de impact daarvan op de motivatie en sociale ontwikkeling van kinderen adolescenten. Deze discussie is historisch prominent in de Verenigde Staten, maar ook steeds relevanter in Europa, zoals ook prof. dr. Toon Cillessen toelicht in zijn laudatio: “Met anderen omgaan die anders zijn dan jezelf begint al in de kindertijd. Inzicht in de ontwikkelingswortels van inclusief gedrag kan de sleutel zijn tot het gezamenlijk oplossen van problemen en conflicten op volwassen leeftijd.”
Stella Nkomo
Stella Nkomo heeft haar levenswerk gemaakt van het bestrijden van racisme en genderongelijkheid in de context van management en organisaties. Haar pleidooi voor een nieuw paradigma voor diversiteit en inclusie past perfect in de ‘Significant Impact’-strategie van de Radboud Universiteit en daarom heeft zij tijdens de 100e Dies Natalis haar eredoctoraat ontvangen. Het belang van haar onderzoek erkende ze in haar dankrede: ‘Het ontvangen van deze graad is niet alleen een erkenning voor het werk dat ik heb bijgedragen aan het begrijpen van de complexe effecten van sociale verschillen op de werkplek, maar het geeft ook het belang aan van ras, geslacht, klasse en andere sociale identiteiten op het gebied van management- en organisatiestudies. Ik begon aan mijn doctoraalstudie met het doel om onderzoek te doen naar de ervaringen van zwarte managers in het bedrijfsleven van Amerika. In plaats daarvan kreeg ik te horen dat ik onderzoek moest doen naar belangrijke onderwerpen als ik wilde promoveren. Raciale ongelijkheid op de werkvloer was in die tijd geen belangrijk onderwerp voor het vakgebied management- en organisatiestudies.’
Eindwoord door José Sanders
En dat was de 100e Diesviering! Kersverse rector magnificus José Sanders blikte in haar afsluitend dankwoord vooruit op de toekomst van de Radboud Universiteit en hoe de nieuwe eredoctoren onze universiteit inspireren.