Oratie Inge Molenaar
Oratie Inge Molenaar

Terugblik oratie Inge Molenaar | 'Heel veel lijnen naar de toekomst'

Op 26 september werd NOLAI-directeur Inge Molenaar officieel geïnstalleerd als hoogleraar Onderwijs en Artificiële Intelligentie aan de Radboud Universiteit. In haar oratie 'Mens-AI samenwerking in het onderwijs: de hybride toekomst' gaf zij een heldere inkijk in de rol van slimme technologie in de klas, nu en straks. Haar inaugurele rede in concertgebouw De Vereeniging werd voorafgegaan door een interactief voorprogramma rondom diverse NOLAI-projecten.

Ruim voor de start van de inaugurele rede is er al rumoer in concertgebouw De Vereeniging. Genodigden konden in het voorprogramma zelf ervaren wat AI in onderwijs betekent aan de hand van verschillende NOLAI-projecten

Tekening Babel-beer

Interactief van start

De onweerstaanbare Babel-beer voor jonge meertalige kinderen werd door deelnemers flink uitgedaagd, rondom Open vragen nakijken met hulp van AI werd druk gediscussieerd over de rol en autonomie van de leraar, en teacher-in-residence Killian Geryszewski maakte met een levensgrote print van een Dilophosaurus ('kom maar dichterbij, hij bijt niet') duidelijk hoe belangrijk context is voor het project Woordenschat ontwikkelen met VR. De stemming zat er goed in. 

Mens-AI samenwerking in het onderwijs

Om 15.45 uur exact opende de pedel van de Radboud Universiteit vervolgens de officiële plechtigheid. Na een inleiding door rector magnificus José Sanders was het podium voor Inge Molenaar. “Deze oratie gaat over hoe we AI kunnen inzetten om het leren van leerlingen en het lesgeven van leraren te ondersteunen en hiermee onderwijs te verrijken. Hoe onderwijs, wetenschap, bedrijfsleven en beleid samen doordachte keuzes maken en die omzetten in bewust ontworpen nieuwe onderwijspraktijken met AI”, zo begint zij haar oratie.

De gehele oratie is terug te zien in onderstaande video

Onderwijs begrijpen, ondersteunen en vormgeven met AI

Na een korte introductie gaat Inge Molenaar in drie delen dieper in op leren en lesgeven met AI begrijpen, ondersteunen en vormgeven. Kort samengevat: nooit eerder wisten we zo veel over onze leerlingen en was zo veel data beschikbaar. Tegelijkertijd is ondersteuning van de leerling en leraar voor het overgrote deel nog altijd niet gebaseerd op kennis. Terwijl het overgrote deel van onderwijsprocessen zich bij uitstek leent voor samenwerking met mens-AI samenwerking!

Nieuwe perspectieven

Het automatiseringsmodel (Inge Molenaar, Anne Horvers) helpt het onderwijs het goede gesprek te voeren over de mens-AI samenwerking. Vaak gaat het gesprek dan over in welke mate de AI de mens vervangt. In haar rede beschrijft Inge Molenaar nieuwe perspectieven: "In onderwijs komen vervanging en vermeerdering beiden voor in de mens-AI samenwerking. De handelende rol van AI richting leerlingen kan een vervanging, aanvulling of verrijking zijn".

Mens-AI samenwerking onderzoeken

Het laatste deel van de oratierede betreft de toekomstplannen van Inge Molenaar. "Een centraal onderdeel van mijn onderzoek is een nieuwe aanpak ontwikkelen voor het beter in kaart brengen van deze leraar, leerling, AI-samenwerking. Dit kan helpen bij het vormgeven en uitvoeren van co-creatie tussen leraren, ontwerpers en wetenschappers bij de ontwikkeling en toepassing van AI in onderwijs. Ook kunnen deze bevindingen bijdragen aan meer vertrouwen, kennis en inzicht van de leraar in de werking van AI. Dit bevordert de professionaliteit van leraren en stimuleert hun eigenaarschap bij veranderingen in het onderwijs.

Tekening samenvatting oratie Inge Molenaar
Getekende samenvatting van de oratierede door Suus van den Akker

Oorverdovend applaus

In het slotwoord bedankt de rector magnificus Inge voor haar heldere rede en benadrukt zij het belang van de samenwerking tussen onderwijs, wetenschap en bedrijfsleven. “U hebt laten zien hoeveel verschillende partners er daarbij nodig zijn. Het zijn de leerlingen zelf, maar vooral de scholen en de industrie die hier met wetenschappers samenwerken. Een prachtig betoog met heel veel lijnen naar de toekomst toe.”

Omslag referentiekader

Meer weten?

Wil je meer weten over de projecten en het onderzoek van NOLAI? Je leest het allemaal in het NOLAI magazine AI in onderwijs 2023-2024.

Direct downloaden

Contactinformatie

Organisatieonderdeel
Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI)
Thema
Kunstmatige intelligentie, Onderwijs