Waardevolle ontmoetingen op eerste verjaardagsfeest van NOLAI

Warm welkom 

De sfeer was opgetogen, verwachtingsvol. Buiten woedde herfststorm Ciarán, maar ondanks de harde wind scheen de zon door de hoge ramen van het voormalige chateau. Operationeel directeur Stephan Dormans opende de feestelijke bijeenkomst met een warm woord van welkom. Hij schetste in enkele zinnen hoe NOLAI in korte tijd uitgroeide van een uniek idee tot een ambitieus plan, dat het afgelopen jaar is gerealiseerd. 

Verwachtingen en inspiratie 

Stephan stelde zijn publiek de vraag: Waar ga jij van áán? Wat zijn jouw verwachtingen, en wanneer ga jij geïnspireerd naar huis vanavond? Een van de aanwezige docenten antwoordde: “Als ik morgen aan mijn leerlingen verslag doe van deze middag, en zij worden enthousiast van mijn verhaal.” Dat kreeg bijval van de vele leraren in de zaal.  

Keynote Inge Molenaar 

Na de introductie van Stephan was het woord aan Inge Molenaar, hoogleraar en directeur van NOLAI. In haar keynote speech vertelde ze over het ontstaan van NOLAI en de groei die NOLAI in haar eerste jaar doormaakte. Aan de hand van haar 6-lagenmodel van automatisering liet Molenaar vervolgens zien waar we vandaan komen, waar we nu staan, en waar we heen gaan met AI in onderwijs.  

Ruimte voor het goede gesprek

Na de keynote gingen deelnemers in drie groepen uiteen. In drie korte sessies van een half uur werd steeds even de diepte met elkaar opgezocht. Rondom de ronde tafels vonden mooie gesprekken met wetenschappers plaats over de verschillende aandachtsgebieden. In een andere ruimte werden vragen beantwoord over de 10 projecten die dit jaar starten. En in weer een andere ruimte namen werd met deelnemers gepraat over 'Alles behalve generatieve AI'.  

Brainstormen en filosoferen 

In relatief korte tijd ontstonden er mooie plannen, zelfs voorzetjes voor nieuwe co-creatieprojecten. Robin de Lange van het VR Learning Lab: “NOLAI biedt gewoon een hele mooie kans. Je kunt als school of als docent met een probleem of een idee komen, en dan denken ze met je mee of ze een oplossing kunnen ontwikkelen. Dat is uniek.” 

Kansen en voordelen 

Sommige van de aanwezige leraren stonden duidelijk sceptisch tegenover AI in onderwijs; anderen wilden er juist zo snel mogelijk mee aan de slag. Rector van het Candea College in Duiven Léon Lucas: “Ik zie hier heel veel voordelen in, en heel veel kansen. En het gaat me allemaal niet snel genoeg. Het kan je zoveel werk schelen. Versnel nou de dingen die je weer brengen naar het ondersteunen van leerlingen. Houd het leuk, kijk wat het oplevert. Gun jezelf ook de lol van het ontwikkelen.” 

Barend Last over generatieve AI

De tweede keynote werd gegeven door Barend Last, blended learning-specialist, docent en auteur van Chatten met Napoleon, een boek over werken met generatieve AI in het onderwijs. Hij begon met een waarschuwing over de biases van generatieve AI. Systemen kunnen behoorlijk biased zijn, door de data waarmee ze zijn gevoed. Wij als hoogopgeleide volwassenen zijn vaak wel in staat om die biases te herkennen, maar leerlingen zijn dat vaak (nog) niet. Zij zien de vooringenomenheden niet goed, zeker niet in tekst.  Volgens Barend moeten we goed voor ogen houden wat een systeem als ChatGPT is. “Het kan het systeem geen moer schelen of het waar is wat het zegt.” 

Verbieden, omarmen of omdenken? 

Hoe gaan we om met AI in onderwijs? Gaan we het negeren of verbieden, omzeilen of juist omarmen? Barend stelt voor dat we het omdénken. Het huidige onderwijssysteem is gericht op prestaties: het komt vaak neer op teaching to the test. Op deze manier beoordelen leidt bij leerlingen tot hoge prestatiedruk. Dat kunnen veel leraren beamen: “Als je toetst, stopt het leren.” Bovendien werkt het fraude in de hand. Maar als we ons richten op groei en het leerproces, in plaats van op toetsen, is AI dan nog een bedreiging en is fraude dan wel mogelijk?  Iets om over na te denken! Wordt vervolgd...

Beeld: Rob Gieling fotografie
Video: MadebyMedia