Waarom besluiten mensen een deel van hun erfenis na te laten aan een culturele organisatie? En waarom juist niet? Met dit vraagstuk houden medewerkers van de organisatie LVWB Fundraising zich dagelijks bezig. Een medewerker gaf gastcollege bij het vak Cultuursponsoring en Mecenaat, onderdeel van de master Kunstbeleid en Kunstbedrijf. Hanna: ‘Zo kwam ik voor het eerst in aanraking met fondsenwerving. De gastdocente sloot haar woorden af met: ‘Is je interesse gewerkt? Trek dan even bij ons aan de bel.’ En zo geschiedde: ik heb er van november tot februari een hele leuke stage gelopen!’
Erfenis
Hanna interviewde zes cultuurliefhebbers over de invulling van hun testament. ‘De dood staat heel ver van je af als je zo jong bent als ik. Mijn oma roept weleens wat over haar erfenis, maar verder hield ik mij er niet mee bezig. Ik wist wel dat je een deel van je erfenis kan schenken aan een goed doel. Toch bleek dit voor mij een hele nieuwe wereld. Al kwam mijn vorige studie Kunst & Economie aan het begin van mijn onderzoek goed van pas: ik kan aardig uit de voeten met cijfertjes.’
Ze kwam bij de geïnterviewden thuis om te bespreken of zij wél of niet kiezen om na hun dood geld te schenken aan een culturele instelling. ‘Het was bijzonder om bij vreemden thuis te komen. Vooral bij de groep die ervoor koos na hun dood geld te schenken aan een culturele instelling zag ik veel kunst hangen. Dat schepte al meteen een band. Ik ben ook gek op kunst!’
Corona
Zo kwam Hanna erachter dat kunst écht veel betekent voor mensen die culturele instellingen in hun testament besluiten op te nemen. ‘Mensen vinden geld nalaten aan culturele organisaties belangrijk. Ook de coronapandemie kwam ter sprake. Geïnterviewden gaven aan kunst te zien als een vitaminebron. Ze voelden zich leeg toen de theaters gesloten waren tijdens de pandemie en zijn zo blij dat ze nu weer ernaartoe kunnen gaan!’
Welk bedrag deze mensen willen nalaten aan een culturele instelling wilde Hanna niet weten. Dat gaf ze expliciet voor het interview aan. ‘Ik wil maar één ding weten: waarom ze er wel of niet voor kiezen.’
Twee van de zes geïnterviewden kozen ervoor geen geld te schenken aan culturele organisaties na de dood. ‘Tijdens die gesprekken kom je erachter dat ondersteuning van kunst te maken heeft met normen en waarden. De culturele instelling sluit dan niet 100% aan bij de persoon.’
Presentatie
Ze presenteerde haar onderzoeksresultaten in cultureel centrum De Nieuwe Liefde in Amsterdam aan een publiek waar 60 toonaangevende culturele organisaties vertegenwoordigd werden. ‘De organisaties aan wie mijn interviewkandidaten schenken deel ik niet met de buitenwereld. Maar bij mij zorgde het wel voor herkenning dat deze partijen in de zaal zaten!’
Door haar presentatie kwam Hanna er ook achter dat veel geldschieters over het algemeen kinderloos zijn. Ook dat herkende ze: ‘Geen van de interviewkandidaten heeft kinderen. Toch willen ze ook met hun schenking iets nalaten voor de volgende generatie. Hoewel ze geen kinderen hebben, hopen ze dat de volgende generatie op deze manier toch nog van kunst en cultuur blijft genieten.’
Na afloop bogen professionals uit de zaal zich over Hanna’s onderzoeksresultaten door een panelgesprek te voeren met Hanna Philips van het Concertgebouworkest, Marceline Loudon van het Prins Bernhard Cultuurfonds en Leonie Lhoëst-Pels Rijcken van de Vereniging Rembrandt. ‘Dit maakte duidelijk dat fondsenwerven een jarenplan is. Het moet bij de notaris vastgelegd worden en na overlijden ontvangt de culturele organisatie het geld pas.’
Begeleidster Helleke van den Braber is trots op haar masterstudent: ‘Ik leidde haar presentatie in. Het is bijzonder dat Hanna aanbevelingen kan doen en laat zien hoe culturele organisaties beter en effectiever om steun kunnen vragen aan mensen die overwegen na te laten aan cultuur. Heel waardevol dat een student-onderzoek op deze manier door de sector wordt ontvangen!’
Ben jij ook geïnteresseerd in het belang van kunst en cultureel ondernemerschap in de Nederlandse samenleving? Neem een kijkje op onze website en lees meer over de masteropleiding Kunstbeleid en Kunstbedrijf:
Foto door Wessel Spoelder