Waar denk je aan bij de volgende slogan: Doe iets wat ertoe doet!
- Oproep van de huidige regering aan de gezamenlijke universiteiten om te stoppen met hun ‘woke’-activiteiten.
- Oproep van de gezamenlijke vakbonden om mee te doen aan de landelijke estafettestaking tegen het kabinetsbeleid.
- Oproep van de universitaire lerarenopleidingen om aandacht te vragen voor het vak van leraar.
Wie de kleurige posters op de campus heeft zien hangen de afgelopen maanden weet het juiste antwoord: dat is 3. Via deze oproep, in combinatie met aansporingen als ‘Ontwikkel eens iemand anders dan jezelf’, of ‘Belangrijk doen of iets belangrijks doen’ worden onze studenten via deze campagne aangemoedigd om te kiezen voor de universitaire lerarenopleiding. ‘Doe iets wat ertoe doet’ – word docent. Gezien het grote en steeds verder oplopende lerarentekort is deze oproep belangrijk en urgent.
Maar ook antwoorden 1 en 2 hadden het juiste antwoord kunnen zijn. De gure wind die er waait over het landschap van het hoger onderwijs in ons land lijkt in ieder geval bij een deel van de coalitie ingegeven door rancune tegen ‘activistische woke-cultuur’, zoals letterlijk werd gezegd tijdens een van de laatste onderwijsdebatten voor het zomerreces van 2024. Dat de voorgestelde bezuinigingen zo hevig zijn dat hierdoor juist de belangrijke bijdrage van universiteiten in het gedrang komt aan de door diezelfde coalitie zo noodzakelijk geachte innovatie (immers het toverwoord uit het regeerakkoord) getuigt niet echt van grote intelligentie. Inmiddels worden de eerste gevolgen van dit beleid, nog voor het formeel is aangenomen in de Eerste Kamer, in het hele land pijnlijk duidelijk: opleidingen worden stopgezet, onderzoeksgroepen worden opgeheven, internationale studenten zijn huiveriger om naar Nederland te komen. Daarom is het belangrijk om, als je daartoe in de gelegenheid bent, je stem te laten horen tijdens de aankondigde stakingsdag op 13 maart, onderdeel van de landelijke estafettestaking. Omdat het ertoe doet.
Terug naar de slogan: ‘Doe iets wat ertoe doet.’ Hoe positief bedoeld ook, ik ervaar bij het lezen ervan een licht ongemakkelijk gevoel. Dat is het effect van het gebruik van de gebiedende wijs, bedoeld om een opdracht of bevel te geven. Ik zie een vermanend vingertje naar me wijzen: Ga jij eens iets doen wat ertoe doet.’ Met als reflex in mijn hoofd: doe ik dat dan nu niet, is mijn werk niet belangrijk? Dat gevoel werd nog eens versterkt door de tekst op de buttons die aan het begin van de campagne werden uitgedeeld aan alle leden van de wetenschappelijke staf die onderwijs verzorgen. Op die buttons stond: ‘(Ik) doe iets wat ertoe doet.’ Een trotse bewering èn een opdracht ineen. En als je dan als secretaris, of studieadviseur, of analist, of managementassistent, in een vergadering tegenover een collega met zo’n button op zit, is daar toch dat vingertje. ‘IK doe iets wat ertoe doet. En jij?’
Misschien maak ik het nu te groot, en ik weet zeker dat de bedenkers van de campagne dit niet bedoeld hebben. Maar toch. In tijden als deze, waarin iedereen zich zorgen maakt over de overduidelijk niet rooskleurige toekomst, is het des te belangrijker om in woord en daad uit te dragen dat we allemaal – wetenschappers en ondersteuners, vaste staf en tijdelijke medewerkers, bestuurders en medezeggenschap – nodig zijn om onze studenten het onderwijs te bieden dat ze verdienen, en het onderzoek te verrichten waar de maatschappij op zit te wachten. Samen, als universitair personeel, vormen we een organisatie die ertoe doet.
Laten we dat met trots uitdragen: wij zijn nodig. En tegen onze studenten zeggen: Jullie doen iets wat ertoe doet. Nu en in de toekomst.
