Wegen van samenwerkingsverbanden
Zoals in het vorige cvb-bericht uiteengezet, ontwikkelen we momenteel in afstemming tussen college van bestuur, decanen en medezeggenschap een beleidslijn om samenwerkingsverbanden te wegen. Een Adviescommissie Samenwerkingsverbanden gaat die weging maken, aanvullend op het universitaire adviesteam kennisveiligheid. Overigens werkt de Radboud Universiteit al enige tijd aan een afwegingskader op het punt van duurzaamheid, dat bij het sluiten van samenwerkingsovereenkomsten moet helpen om te bepalen of de doelen van de samenwerking met partners bijdragen aan VN-duurzaamheidsdoelen. Daar komt nu met de Adviescommissie Samenwerkingsverbanden iets essentieels bij: we gaan afwegen in hoeverre samenwerkingsverbanden mogelijk zijn met instellingen die zich in grootschalige conflictgebieden bevinden en/of waar sprake is van schending van mensenrechten. Zo’n afweging begint met contact opnemen met zulke instellingen waarmee de Radboud Universiteit bestuurlijke samenwerkingsverbanden heeft, terwijl deze verbanden in de bestaande vorm worden gefixeerd. Dat wil zeggen: geen uitbreidingen, verlengingen of nieuwe samenwerkingsverbanden voordat meer duidelijkheid is verkregen over partners in zo’n gebied wat betreft internationaal erkende waarden inzake academische vrijheid en respect voor mensenrechten.
Zorgen delen
De situatie in Israël en de Palestijnse gebieden maakt dat bovengenoemde stap in dit geval acuut aan de orde is. Concreet betekent dit: deze week beginnen met bestuurlijk contact leggen met partnerinstellingen, om de grote zorgen te delen en morele en ethische kwesties helder te krijgen, onder andere betreffende het afwijzen van mensenrechtenschendingen en het bieden van vrijheid aan studenten en wetenschappers om hun mening te geven hierover. Welk belang hechten we aan institutionele banden met universiteiten aldaar, bijvoorbeeld in termen van contacten met kritische wetenschappers, en wat betekent dat in de huidige omstandigheden? Dit alles is van belang in de afweging of voortgaan met samenwerken op instellingsniveau mogelijk is.
Universitaire kernwaarden
Op beleidsniveau is het doel dat met de Adviescommissie Samenwerkingsverbanden binnen de Radboud Universiteit een geïntegreerd afwegingskader tot stand komt, op grond waarvan samenwerkingsverbanden met instellingen kunnen worden geëvalueerd op normen van academische vrijheid en wetenschappelijke integriteit, kennisveiligheid, en ethische aspecten waaronder het tegengaan van mensenrechtenschendingen en de bijdrage aan duurzaamheidsdoelen. Ook dit vormt een manier waarop we onze universitaire kernwaarden actief in stelling brengen. Bij het bepalen van de inhoud, reikwijdte en werkwijze van dit geïntegreerde afwegingskader betrekken we concrete ervaringen die faculteiten met samenwerkingsverbanden hebben, en speelt uiteraard de medezeggenschap een essentiële rol; natuurlijk stemmen we hierbij ook af met andere Nederlandse universiteiten en het samenwerkingsverband UNL.
Individuele samenwerkingen
We zijn geen voorstander van het stopzetten van alle individuele samenwerkingen met onderwijsinstellingen in een bepaald land. Samenwerkingen tussen wetenschappers of tussen onderzoeksgroepen in gebieden waar mensenrechtenschendingen plaatsvinden - en daarmee bedoelen we zowel onderzoekers als docenten en studenten - kunnen er juist aan bijdragen om over de vijandelijkheden heen gezamenlijke (wetenschappelijke) doelen na te streven, en zo ook een open lijn betekenen die kritische stemmen hoorbaar maakt en een steun in de rug kan geven. Zoals in het vorige cvb-bericht uiteengezet maken individuele wetenschappers hierin ook hun eigen afwegingen.
Leidende principes
Tot slot. Zowel academische vrijheid als verantwoord handelen zijn leidende principes bij universitaire samenwerking. De diepe verankering van deze waarden in onze universiteit maakt dat onze organisatievorm en regelgeving robuust en taai zijn: dat is ook goed, want ze moeten lang mee en in allerlei contexten geldig zijn. Onder de hoogspanning van de huidige omstandigheden en duidelijk gehoorde stemmen zoeken we een nieuw evenwicht tussen vrijheid en verantwoordelijkheid – een evenwicht dat bestuurlijk zorgvuldig moet worden geborgd in beleid. Verbinding is altijd een kracht van de Radboud Universiteit geweest en gezamenlijk gaan we dit aan. Iedereen is nodig.
Daniël Wigboldus, Agnes Muskens, José Sanders – college van bestuur van de Radboud Universiteit
Heleen Murre-Van den Berg, Paula Fikkert, Roel Schutgens, Sijbrand de Jong, Guillén Fernández, Evelyn Kroesbergen, Saskia Lavrijssen – decanen van de Radboud Universiteit
