Ladekast
In Museum Het Valkhof staat een ladekast waarin prenten, boeken en kleine objecten tentoongesteld kunnen worden. Het is de plek waar Radboud Erfgoed kleine presentaties verzorgt. Van 19 juli t/m 30 september 2022 is onze mini-expositie Verspreide fragmenten: middeleeuwse boekrestanten in het souterrain van Museum Het Valkhof te zien. De tentoonstelling toont enkele tientallen fragmenten uit de Bijzondere Collecties van de Radboud Universiteit.
Hieronder zijn verschillende fragmenten uitgelicht, samen met de gedigitaliseerde exemplaren van de tentoongestelde werken uit de collectie van de Radboud Universiteit. De verantwoording van alle tentoongestelde objecten is hier te vinden.
Verspreide fragmenten: middeleeuwse boekrestanten
Fragment: een restant van iets dat ooit volledig was. Maar ook: een gedeelte van een geheel dat op zichzelf getoond wordt. De fragmenten waarover het hier gaat zijn restanten: delen van middeleeuwse boeken die in stukken uiteen zijn gevallen. Onbedoeld, door slijtage, geweld of rampspoed, of opzettelijk om perkament of papier een nieuwe bestemming te geven wanneer een boek overbodig was geworden. Membra disjecta, verspreide fragmenten, worden ze wel genoemd. Als het over doelbewust in stukken gesneden boeken gaat, spreken we van maculatuur: strookjes of complete bladen ter versteviging van boekbanden of kleding. Soms komen die hergebruikte fragmenten na verloop van tijd weer tevoorschijn, als een oude boekband door slijtage uit elkaar valt of bij restauratie.
Om het verspreide karakter ervan te benadrukken zijn de fragmenten niet geordend volgens wetenschappelijke criteria, volgens manieren van hergebruik of op grond van hun oorspronkelijke herkomst. De zoektocht door de laden biedt dan ook geen overzicht maar zit vol verrassingen en vooral vragen.