Radboud Universiteit
Zoek in de site...

Historische rampliederen op cd: steun de crowdfundingsactie

Datum bericht: 10 september 2020

In haar historisch onderzoek naar de verwerking van rampen in Nederland stuitte hoogleraar Lotte Jensen op liederen over branden, overstromingen, droogte en insectenplagen. In samenwerking met het Utrechtse muziekgezelschap Camerata Trajectina werkt ze nu aan een cd waarmee deze traditie van het Nederlandstalige ramplied tot leven wordt gewekt. Om de rampliederen voor iedereen beschikbaar te maken, start ze samen met het Radboud Fonds een crowdfundcampagne.

Als mensen door een ramp worden getroffen, zoeken ze vaak troost bij elkaar. Minder bekend is dat er een eeuwenoude traditie van rampliederen bestaat. Muziek bood troost en saamhorigheid in tijden van crisis, en doet dat nog steeds. Na catastrofes die een grote impact op de gemeenschap hadden, gingen zangers de straat op om het nieuws te verspreiden.

Oudste lied

Het oudste lied over een Nederlandse natuurramp gaat, voor zover nu bekend, over ernstige droogte in Brabant en dateert uit 1611. Daarvan zijn helaas geen exemplaren overgeleverd. In de loop van de zeventiende eeuw verschenen steeds meer rampliederen. Zo werd een muggenplaag in Friesland in 1664 bezongen, en in 1682 de watersnood die grote delen van Zeeland onder water zette.

Uit een grote hoeveelheid liederen van de 17e tot de 20ste eeuw is een selectie gemaakt die door Camerata Trajectina wordt uitgevoerd. Zo ontstaat een rijk en gevarieerd beeld van de wijze waarop mensen vroeger rampspoed verwerkten. De liederen staan bol van emotionele uitroepen, troostrijke woorden, leerrijke boodschappen en sensationele details om de aandacht van het publiek vast te houden. Neem bijvoorbeeld dit lied uit 1861:

Het water stroomt zeer krachtig,
Vernield, verbrijzeld in zijn vaart,
Geen huis of hut blijft nu gespaard.
Huisboel, voorraad sleept het mee
Herschapen is het land in zee

vloedDe watersnoodramp van 1809 verbeeld door Reinier Vinkeles.

De liederen vertellen ook de geschiedenis van Nederland. Zo loopt de strijd tegen het water als een rode draad door het Nederlandse verleden: van de Sint-Elisabethsvloed in 1421 tot aan de Watersnoodramp van 1953. Het watersnoodlied krijgt dan ook veel aandacht op de cd.

Help mee de liederen tot leven te wekken

Om dit project te realiseren is € 10.000 nodig. Wil je helpen? Doneer dan via deze site van het Radboud Fonds. Ieder bedrag is welkom. Samen kunnen we de traditie van het Nederlandstalige ramplied tot leven wekken. Op de crowdfundpagina lees je ook meer over de geschiedenis van het ramplied in Nederland, over watersnoodliederen in het bijzonder, liedteksten en achtergrondliteratuur.

Meer weten? Neem contact op met