dr. R. Ensel (Remco)

Als universitair hoofddocent cultuurgeschiedenis verzorg ik onderwijs en verricht ik onderzoek op het gebied van moderne geschiedenis. Ik studeerde (cultuur- en ideeën)geschiedenis en antropologie aan de Universiteit van Amsterdam waar ik ook promoveerde (Saints and Servants in Southern Morocco, Brill, 1999). Beide disciplines zijn zichtbaar in mijn interesse voor de geschiedenis van cultuur, van ideeën, en voor historiografie en wetenschap.

Veel van mijn recente onderzoek is te scharen onder Memory Studies en de omgang met oorlog en massaal geweld, i.h.b. de Holocaust. Onlangs verscheen de monografie ‘Anne Frank on the Postwar Dutch Stage’ over het toneelstuk dat in de jaren vijftig de Holocaust opnieuw onder de aandacht bracht en een internationale herinneringscultuur rondom Anne Frank in gang zette. In 2022 zet ik het onderzoek voort. Daarnaast zal ik voor het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en genocidestudies een publicatieproject coördineren over ‘wetenschap in de schaduw van oorlog en (koloniale) onderdrukking’.

Andere onderzoeksterreinen waarover ik publiceerde en/of een aantal bundels co-redigeerde zijn antisemitisme (waarvoor ik tussen 2010-2015 aan het NIOD was verbonden) en racisme, bystander studies, de geschiedenis van antropologie en volkskunde, nationalisme en Heimatfotografie in het interbellum en WOII.

Mijn onderzoek is afwisselend gebaseerd geweest op veldwerk, oral history, archiefonderzoek en de studie van visuele bronnen, beeldende kunst en literatuur. Ik schreef bijvoorbeeld ‘Alleen tijdens kantooruren’, een cultuurhistorische monografie over het kantoor in de moderne tijd, op basis van films, beeldende kunst en literatuur, en publiceerde over de fotografie van Eva Besnyö en Emmy Andriesse.

In het onderwijs komen de bovenstaande thema’s terug. Nieuw is de implementatie van big history en de geschiedschrijving van het Antropoceen in het onderwijs.