prof. dr. D.A.T. Müller (Daniela)

Zonder ketters geen theologie

Ik ben opgeleid in literatuurwetenschap (germanistiek), theologie en geschiedenis en bovendien gespecialiseerd in de geschiedenis van het canonieke recht. Als kerkhistorica gaat mijn interesse vooral uit naar enkelingen en groeperingen die in leer en levenswijze afweken en daardoor in conflict kwamen met de kerkelijke leiding. Een bijzonder zwaartepunt hierbij: de Katharen en de inquisitie.
Afwijkingen in opvatting en levenspraktijk bestaan vanaf het begin van het christendom. Rechtzinnigheid is voor mij een kwestie van perspectief. Kerkelijke overheden hebben echter andersdenkende christenen als ketters bestempeld en hun gedragingen veroordeeld, bijvoorbeeld in kerkelijke rechtbanken; vandaar dat ik de relatie met het vak Canoniek Recht belangrijk vind. Conflicten over leer en levenswijze geven ons inzicht in de fascinerende wisselwerking tussen voorschrift en praktijk en helpen bij de ontwikkeling van een ‘historische blik’. Dit is evenzeer belangrijk om de achtergronden van de actuele debatten beter te kunnen begrijpen.
Veel van mijn publicaties hebben betrekking op de middeleeuwse Katharen, op wie de term ‘ketters’ teruggaat. Zelf noemden zij zich ‘goede christenen’. Hun sociale dynamiek en identiteit zal altijd mijn nieuwsgierigheid opwekken. Tegenwoordig bestudeer ik de relatie tussen de fase van de Terreur in de Franse Revolutie (1793-1794) enerzijds en het kerkelijk strafrecht in zijn doelstellingen en functioneren anderzijds.