Staatsrecht

Binnen het thema Staatsrecht kun je kiezen uit diverse onderwerpen.

Het Nederlandse parlement

In dit college krijgen de leerlingen een toelichting op de werking van ons parlementair stelsel. Hoofdzakelijk wordt ingegaan op de ongeschreven vertrouwensregel, op het recht van Kamerontbinding en op de kabinetsformatie. Daarnaast komt de rechtspositie van Kamerleden aan bod, hun taken, bevoegdheden en plichten. Belangrijke aandacht gaat uit naar het vrije mandaat van Kamerleden. Ook wordt ingegaan op het verschil tussen het lidmaatschap van de Eerste Kamer en het lidmaatschap van de Tweede Kamer.

Staatsrechtelijke rechtsvergelijking

De landen Nederland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk worden, in hoofdlijnen, met elkaar vergeleken op basis van staats- en regeringsvorm, staatsinstellingen, hun bevoegdheden en hun onderlinge verhoudingen. Bijvoorbeeld: Nederland heeft een minister-president, de Verenigde Staten een president. Wat is het verschil tussen de twee wat betreft positie en bevoegdheden?

Grondrechten: algemene inleiding, reikwijdte en beperking

Aan de orde komen de volgende subonderwerpen, waarbij interessante rechterlijke uitspraken worden bekeken:

• Wat zijn grondrechten?
• Waar vinden we de grondrechten?
• Verschillende soorten grondrechten
• Wie kunnen een beroep doen op grondrechten?
• Grondrechten tussen burger en overheid en tussen burgers onderling
• Wat is de reikwijdte van een grondrecht? Enkele voorbeelden.
• Wanneer mag de overheid een grondrecht beperken?

Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging

Aan de orde komen de volgende subonderwerpen, waarbij interessante rechterlijke uitspraken worden betrokken:

• Wat zijn grondrechten en waar vinden we die?
• Wat is vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en waar vinden we dat grondrecht?
• Scheiding van kerk en staat
• Wat valt er wel en niet onder vrijheid van godsdienst en levensovertuiging?
• Wanneer mag de overheid de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging beperken?

Uitingsvrijheid en vrijheid van betoging

Aan de orde komen de volgende subonderwerpen, waarbij interessante rechterlijke uitspraken worden bekeken:

• Wat zijn grondrechten en waar vinden we die?
• Wat is vrijheid van meningsuiting en waar vinden we dat grondrecht?
• Wat valt er wel en niet onder vrijheid van meningsuiting?
• Wanneer mag de overheid de vrijheid van meningsuiting beperken?
• Wat is het recht van betoging en waar vinden we dat grondrecht?
• Wat valt er wel en niet onder het recht van betoging?
• Wanneer mag de overheid het recht van betoging beperken?

Integriteit van ambtenaren

De overheid dient het algemeen belang. Gevolg daarvan is dat de overheid wenst dat de ambtenaar zich op een bepaalde wijze gedraagt. De ambtenaar behoort zich als een goed ambtenaar te gedragen en onder andere ook integer te zijn. Maar waarom vinden we het nu zo belangrijk dat de ambtenaar zich zo hoort te gedragen? En hoe kunnen we wangedrag bij de ambtenaar voorkomen? Oftewel hoe hebben we dit in de wet en het recht vastgelegd? In deze bijeenkomst gaan we in op deze vragen rondom ambtelijke integriteit.

Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van rechters

De rechter behoort onafhankelijk en onpartijdig te zijn. Maar wat betekenen deze begrippen? En waarom vinden we eigenlijk dat rechters onpartijdig en onafhankelijk horen te zijn? In deze bijeenkomst gaan we in op de betekenis van deze begrippen en hoe de onafhankelijkheid en onpartijdigheid in de wet zijn geborgd. Daarbij bespreken we ook wat de eventuele gevolgen kunnen zijn, als de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van de rechter niet goed geborgd worden.

De taak van de rechter

Door de bank genomen, zal elke Nederlander ooit een keer in zijn leven voor de rechter moeten verschijnen. Veelal wordt dan gedacht aan de burger die verdachte is in een strafzaak, maar ook in het geval de burger van zijn partner wil scheiden of failliet gaat, zal hij met de rechter te maken krijgen. Vraag is dan wat die rechter nu eigenlijk in zo’n geval doet? Tijdens deze bijeenkomst nemen we de taak van de rechter verder onder de loep. Daarbij gaan we allereerst in op de trias politica, waarna we de rechtsvindende en rechtsvormende taak bespreken. Tot slot bespreken we hoe de rechter dient te oordelen als hij te maken krijgt met politieke kwesties.

Interesse?

Ben je geïnteresseerd in een gastcollege Staatsrecht of heb je vragen? Stuur dan een e-mail naar pucofsociety@jur.ru.nl. Let op: aan het verzorgen van een gastcollege zijn kosten verbonden. Neem voor meer informatie contact op.