Gecancelde artiesten

De afgelopen jaren wordt er in toenemende mate gesproken van een zogenaamde ‘cancel culture’. Dit houdt in dat iemand wordt geboycot nadat diegene iets heeft gedaan wat volgens anderen niet door de beugel kan. Veelal gebeurt dit met beroemdheden, wanneer in de media een kwalijke zaak aan het licht is gekomen. Ook in de muziekwereld is het niet zeldzaam meer dat een artiest wordt gecanceld. Denk aan Michael Jackson, toen hij in de documentaire Leaving Neverland (2019) postuum werd beschuldigd van kindermisbruik. Recenter, en dichter bij huis, hebben we Marco Borsato en Ali B. In 2022 maakte Tim Hofman een BOOS-aflevering over de misstanden in The Voice of Holland. Allebei de muzikanten werden beschuldigd van seksueel overschrijdend gedrag.

Het fenomeen van het cancelen van artiesten roept een hoop interessante vragen op. Hoe verhouden de artiest en zijn muziek zich tot elkaar? Moet je de muziek los zien van de persoon die het heeft gemaakt of zijn deze zaken onlosmakelijk met elkaar verbonden? Kortom: kun je nog met goed fatsoen naar de muziek luisteren van een artiest die iets ergs heeft gedaan? Daarnaast kun je je afvragen welke rol (sociale) media spelen in deze zaken. Het gebeurt geregeld dat mensen een artiest veroordelen op iets wat in de media is verschenen, zonder dat er rechterlijk bewijs ligt. Zo werd zanger Rex Orange County in 2022 beschuldigd van de aanranding van een vrouw. Zijn hele tour werd gecanceld. Een aantal maanden later werd hij vrijgesproken door de rechtbank. Het fenomeen dat iemand veroordeeld wordt door de media heet ‘trial by media’.

Interessante vragen

• Hoe zijn Nederlandse radiostations omgegaan met de muziek van Ali B en Marco Borsato na het verschijnen van de aflevering van BOOS over The Voice of Holland?
• Hoe gaan platenmaatschappijen om met artiesten die bij hen getekend zijn en beschuldigd zijn van een misstand?
• Welke invloed heeft het op de streamingcijfers op de grote streamingplatforms als een artiest gecanceld wordt?
• Welke invloed heeft het op de verkoopcijfers van platen als een artiest gecanceld wordt?
• Welke platforms of specifieke accounts spelen een grote rol in ‘trial by media’?

Bronnen & Literatuur

• Clark, M. D. (2020). DRAG THEM: A brief etymology of so-called “cancel culture.” Communication and the Public, 5 (3–4), 88–92.

Deze handreiking voor een profielwerkstuk is gemaakt door de Faculteit der Letteren.