Zoek in de site...

Delen

Criminaliteit in Nederland

Hoe groot?
Eigenlijk is het moeilijk om iets te zeggen over de omvang van de criminaliteit in Nederland. Politiecijfers geven een goede indicatie, maar zeggen alleen iets over de criminaliteit die bij de politie bekend is. Uiteraard zijn er genoeg boeven die zich niet laten pakken. De omvang van de criminaliteit kan ook gemeten worden aan de hand van slachtofferenquêtes. Aan een representatieve groep Nederlanders wordt dan gevraagd of zij slachtoffer zijn geweest van een aantal delicten. Ook deze methode is niet ideaal. Veel mensen willen of kunnen (bijvoorbeeld bij moord) misschien niet praten over hun slachtofferschap.

Dan kan de omvang van criminaliteit nog gemeten worden aan de hand van daderenquêtes of zogenaamde zelf-rapportages. Ook deze metingen hebben hun nadelen. Hoe weet je nu of daders wel helemaal eerlijk zijn over hun eigen gedrag?

Wie?
Welke mensen plegen nou eigenlijk de meeste criminaliteit? Opvallend is dat mannen veel vaker dan vrouwen delicten plegen. Mannen zijn ook weer vaker slachtoffer van delicten, behalve als het om sexuele delicten gaat. Jonge mensen plegen in verhouding tot oudere mensen veel meer criminaliteit. Veel daders beginnen als zij rond hun 15e of 16e jaar zijn en stoppen met het plegen van delicten rond hun 25e. Er zijn maar heel weinig daders actief na hun 25e jaar. Daarbij lijken allochtonen vaker dan autochtonen delicten te plegen.

Hoe komt het?
Waarom plegen sommige mensen meer criminaliteit dan andere mensen? Criminologen zijn al meer dan een eeuw bezig met het vinden van een antwoord op deze vraag. Er zijn heel veel verschillende ideeën over de oorzaak van crimineel gedrag. Sommige wetenschappers denken dat crimineel gedrag iets is wat aangeboren is. Zij geloven dat sommige mensen een grotere kans hebben op het plegen van delicten omdat zij daarvoor bepaalde genetische kenmerken met zich meedragen. Andere wetenschappers stellen dat crimineel gedrag aangeleerd is. Wanneer jongeren veel vrienden hebben die delicten plegen, zullen zij dat gedrag van hun vrienden gaan overnemen. Weer andere onderzoekers stellen dat de oorzaak van crimineel gedrag ligt aan het feit dat sommige mensen in heel moeilijke sociaal-economische posities verkeren. Deze mensen kunnen bijvoorbeeld geen werk vinden en gaan uit stelen vanwege hun frustratie of de armoede.

Interessante vragen

  • Waarom zijn mannen vaker dader van geweld dan vrouwen?
  • Hoeveel mensen zijn in de afgelopen vijf jaar slachtoffer geworden van diverse delicten?
  • Is de criminaliteit in Nederland gedurende de afgelopen decennia toegenomen, afgenomen of gelijk gebleven?
  • In hoeverre verschillen de diverse bronnen van informatie over criminaliteit?
  • Zitten bepaalde bevolkingsgroepen meer in de gevangenis dan andere bevolkingsgroepen?
  • Zijn taakstraffen effectief, d.w.z. leiden ze ertoe dat de overtreder minder vaak opnieuw de fout ingaat?
  • Wat vindt de Nederlandse bevolking hoe met misdadigers moet worden omgegaan?
  • Op welke manier ontwikkelt zich de gevangenisbevolking in Nederland? Komen er meer of minder mensen in de gevangenis terecht?
  • Hoe vaak worden taakstraffen en boetes uitgedeeld in Nederland? Is dit in der loop de jaren veranderd?
  • Leiden toenames in het aantal gevangenisstraffen tot een afname in criminaliteit?

Literatuur

  • Dijk, van J., Sagel-grande, H. & Toornvliet L. (2002). Actuele criminologie. Den Haag: Koninklijke Vermande.
  • Wolters, W. & Graaf, de N.D. (2005). Maatschappelijke problemen: beschrijvingen en verklaringen. Amsterdam: Boom.

Links

Deze handreiking voor een profielwerkstuk is gemaakt door de Faculteit der Sociale Wetenschappen.

Delen