Zoek in de site...

Taalverwerving bij kinderen

Hoewel het zo vanzelfsprekend lijkt dat ieder kind zijn eigen moedertaal leert, is dit proces van taalverwerving behoorlijk complex en komt er heel wat bij kijken. De omgeving speelt bij dit leerproces een belangrijke rol, omdat deze onder andere zorgt voor het taalaanbod. Het kind zal de lange stroom spraak van bijvoorbeeld zijn ouders in stukjes moeten hakken om woord- en zinsgrenzen te vinden en zo te leren dat spraak betekenisvol is. Ook het ontdekken van de grammaticale regels vormt een belangrijk onderdeel van taalverwerving. Deze regels moeten kinderen zich eigen maken, om steeds taalvaardiger te worden. Misschien wel het allerbelangrijkste (en voor ouders vaak een duidelijke mijlpaal) is dat kinderen de taal zelf leren produceren. Eerst gaan ze brabbelen, dan volgen er woordjes, zinnetjes en uiteindelijk hele verhalen. Er zijn dus veel onderdelen waar kinderen mee aan de slag gaan als ze hun moedertaal (of meerdere talen tegelijk) leren.

Het leren van een taal gebeurt dan ook niet van de ene op de andere dag. Bij de zogeheten eerste taalverwerving kunnen verschillende ontwikkelingsstadia onderscheiden worden. Eerst leren baby’s welke klanken betekenis hebben in hun moedertaal. Dit verschilt namelijk tussen talen. De voor hun taal belangrijke klanken gaan ze imiteren en ook beginnen ze met brabbelen. Rond de eerste verjaardag wordt gesproken van de éénwoordsfase en kunnen kinderen korte woordjes zeggen. Als ze ongeveer 1,5 jaar zijn, treedt de ‘vocabulary spurt’ op; dan groeit de woordenschat in korte tijd enorm. Rond de tweede verjaardag begint de meerwoordsfase, waarin kinderen woorden leren combineren en steeds langere zinnen gaan maken. Als kinderen dit eenmaal kunnen, worden ze vaker creatief met taal en gaan ze eigen bedachte woorden bouwen, zoals koeiendouche (sproeier in weiland) of glijschoentjes (schaatsen). Ook worden ze zich meer bewust van taal; ze kunnen bijvoorbeeld jokken of grapjes maken. Verder blijven kinderen nieuwe woorden leren en dit gaat eigenlijk het hele (volwassen) leven door.

Interessante vragen

  • Hoe leren kinderen taal?
  • Waarom leren kinderen makkelijker een taal dan volwassenen?
  • Wat is de invloed van meertalige opvoeding op de taalontwikkeling?
  • Wanneer begint een kind met het leren van taal?
  • Wat zijn de ontwikkelingsstadia van taal?
  • Hoe ontstaat een vertraagde taalontwikkeling?

Bronnen & Literatuur

Baby & Child Research Center:

Taalverwerving:

Meertaligheid:

Deze handreiking voor een profielwerkstuk is gemaakt door het Baby & Child Research Center i.s.m.  de Faculteit der Letteren