Dynamisch testen: onderzoek naar de leermogelijkheden van een individu

Spreker: Maartje Radstaake
Maarte Radstaake is docent Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde, Radboud Universiteit

Inhoud Workshop
Testen, in welke vorm dan ook (Cito, IQ, voortgangstesten) onderzoeken vooral wat een individu heeft geleerd in de periode voorafgaand aan de toets. Een leerkracht/begeleider kan dan zien welke onderdelen door het individu beheerst worden en in welke nog extra oefening nodig is. De test zegt echter niks over wat een individu nog kan leren en op hoe dit aan te pakken. Daarnaast lopen kinderen met een andere culturele achtergrond en kinderen met functionele beperkingen grote risico's om onderschat te worden bij het gebruik van conventionele statische testen. Als reactie op deze tekortkomingen zijn dynamische testen ontwikkeld: deze kijken gericht naar zowel wat een individu al kan zonder hulp, naar wat een individu kan met hulp (de zone van naaste ontwikkeling) en wat een individu nog niet kan. Om dit te bereiken wordt tijdens het testen van individuen in opbouwende mate hulp gegeven tijdens de testopgaven. Er wordt eerst globale hulp gegeven ("heb je dit soort opgaven eerder gemaakt, hoe pakte je dat aan?") en deze wordt steeds specifieker als de individu dat nodig heeft ("de vogel hoort bij de lucht, omdat vogels in de lucht leven, hier staat een vis, waar leven vissen?"). Daarna wordt een gelijksoortige test met andere opgaven gegeven, om te zien of en hoeveel de individu van de hulp geleerd heeft. Het geven van hulp kan bestaan uit het geven van hulp en hints, of door de opgave an sich makkelijker te maken (door bijvoorbeeld de puzzelstukjes naast de corresponderende gaten te leggen). Deze methode is en kan succesvol worden toegepast bij kinderen, jongeren en volwassenen van diverse niveaus en bij verschillende vaardigheden. Door te weten hoe en hoeveel een persoon kan leren, kan de leerkracht of begeleider zijn begeleiding hierop aanpassen. Er bestaan nog maar weinig dynamische testen, maar wanneer de principes worden begrepen, kunnen deze ook zelf ontwikkeld worden. In deze workshop wisselen we voorbeelden en ervaringen uit rondom dynamisch toetsen en discussieren we over de inzet ervan.