Didactisch innoveren met een leertechnologisch ecosysteem

Cursisten meer leersucces en zelfstandigheid bieden door optimaal gebruik te maken van de elektronische leeromgeving. Dat is het doel van LES, oftewel leertechnologisch ecosysteem. LES is een didactisch innovatieproject dat onlangs met succes is ingevoerd bij alle cursussen van In’to Languages. Zowel cursisten als docenten plukken er de vruchten van. Kasper Maes, lid van het innovatieteam van In’to Languages, vertelt er in deze blog meer over. Ook licht hij vast een tipje van de sluier op over het volgende innovatieproject, want het team zit niet stil!

"Het succes van LES laat zien wat de kracht van didactische innovatie kan zijn"

Screenshot welkomstpagina Social Dutch cursus in Brightspace
Screenshot welkomstpagina Social Dutch cursus in Brightspace

Didactisch innovatieteam

Digitale en didactische innovaties hebben binnen In’to Languages altijd een belangrijke rol gespeeld. Daarbij gaat het niet alleen om het continu verbeteren van bestaand aanbod, maar ook het ontwikkelen van nieuwe cursussen, lesmethoden of leermaterialen. Om innovatie nog meer te verankeren in de organisatie, is in 2019 het innovatieteam, kortweg het ‘i-team’ genoemd, opgericht. Dit team wordt gevormd door collega’s van verschillende afdelingen.

‘Het i-team heeft eigenlijk twee belangrijke taken,’ zo legt Kasper uit. ‘De eerste is het ondersteunen van collega’s bij technische en didactische vragen. De tweede is het bijhouden van digitale en didactische innovaties op onderwijsgebied en bepalen welke relevant zijn voor In’to. Daar kan bijvoorbeeld een project uit voortvloeien, waarbij het i-team de aanzet geeft en dit vervolgens samen met andere collega’s uitvoert. Het LES-project is daar een mooi voorbeeld van.’

"Het is zonde om op Brightspace alleen cursusmateriaal te plaatsen, terwijl er zoveel meer kan"

Leertechnologisch ecosysteem

Het leertechnologisch ecosysteem (LES) draait om het beter benutten en inzetten van de elektronische leeromgeving. Een voorbeeld van zo’n elektronische leeromgeving is Brightspace, het systeem dat door de Radboud Universiteit en de Wageningen University  – en dus ook door In’to Languages – gebruikt wordt. Kasper: ‘Bij veel cursussen stonden eerst alleen opdrachten en  cursusmateriaal op Brightspace. Dat is jammer, want een omgeving als Brightspace kan veel meer. Wanneer docenten de functionaliteiten beter weten te benutten, maakt dat de cursus en leeromgeving toegankelijker en overzichtelijker. En dat daagt de cursisten uit om zelfstandig aan de slag te gaan met de leerstof zodat ze nog meer uit de cursus halen.’

Screenshot checklist in Brightspace
Screenshot checklist in Brightspace

Hoe wordt LES ingezet?

LES is een manier om bestaande cursussen te herstructureren, wat de kwaliteit van de cursussen verhoogt.  Het i-team heeft hiervoor een ‘basisformat’, een soort blauwdruk voor elke cursus gemaakt. De opzet is overzichtelijk en uitnodigend. ‘Docenten voegen bijvoorbeeld een welkomstboodschap en een video over het gebruik van Brightspace toe aan de eerste pagina van de cursus,’ licht Kasper toe. ‘Op deze manier ziet de cursist meteen wie de docent is en weet wat de bedoeling is. Na die video’s kun je meteen doorlinken naar de inhoud.’ Docenten kunnen ook gebruikmaken van opties als checklists en leerdoelen voor de week, zodat cursisten meteen zien wat van hen verwacht wordt. Kasper: ‘Je kunt zelfs quizelementen toevoegen. Zo kan een cursist checken of de leerdoelen zijn behaald.’

"Deze innovatie is zowel voor cursisten als docenten van toegevoegde waarde"

De kracht van didactische innovatie

‘Wat LES voor ons bijzonder maakt, is dat het een project is dat grootschalig wordt doorgevoerd. Het is een innovatie die we in alle cursussen kunnen toepassen en waar alle partijen, cursisten en docenten, baat bij hebben,’ aldus Kasper. Het i-team nam enquêtes af bij cursisten om vast te stellen hoe LES hun leerproces beïnvloedt, met positieve uitkomsten. En ook voor docenten is het van toegevoegde waarde. ‘Docenten richten hun cursussen nu allemaal op min of meer dezelfde manier in. Dit zorgt voor een gemeenschappelijke taal en voor uniformiteit en dus duidelijkheid. Het succes van LES laat zien wat de kracht van didactische innovatie kan zijn.’

Grafiek met resultaat uit enquête afgenomen bij cursisten
Vraag uit de enquête, afgenomen bij cursisten (1 = heel positief, 5 = heel negatief)

Nabije toekomstmuziek: lesruimte die online en fysiek samenbrengt

LES is zeker niet de enige innovatie die het team teweegbrengt binnen In’to Languages. Het volgende project zit al in de pijplijn, namelijk de ‘Oneroom’: een nieuwe, geavanceerde lesruimte die online en fysiek samenbrengt. Later dit jaar wordt een ruimte met de modernste techniek (camera’s, microfoons en beeldschermen) ingericht, zodat cursisten in de lesruimte óf vanuit een andere locatie aan de les deel kunnen nemen. Op deze manier kan een docent tegelijkertijd lesgeven aan cursisten die fysiek en online aanwezig zijn. Op het moment worden er al enthousiaste docenten getraind om straks op deze manier les te geven. ‘Een van de uitdagingen van deze onderwijsvorm is hoe je zorgt voor een goede interactie tussen de twee groepen - de deelnemers in het lokaal en degenen die online de les bijwonen. Daar ontwikkelen we samen met de docenten nieuwe werkvormen en opdrachten voor,’ zegt Kasper.

‘We werken voor dit project ook samen met de universiteiten van Tilburg en Leuven. Zij hebben expertise op dit gebied waar wij graag van leren. Verder is deze onderwijsvorm nog erg nieuw. We lopen met het realiseren van zo’n speciale ruimte enorm voorop.’ De verwachting is dat in het najaar van 2023 de eerste cursussen kunnen worden gegeven in de nieuwe ‘Oneroom’ van In’to Languages.

Geschreven door
A.A.M. van Paasen (Angela)K.J.J. Maes (Kasper) MA
Kasper Maes studeerde Duitse Taal en Cultuur en Filosofie aan de Radboud Universiteit. Hij werkt al 13 jaar bij In’to Languages, waar hij lange tijd de functie van Coördinator Vreemde Talen en Senior trainer Duits vervulde. Sinds 2020 (de overgang naar online les als gevolg van corona), is zijn focus binnen In’to Languages steeds meer op innovatie komen te liggen. Tegenwoordig richt hij zich als innovator volledig op het samen met collega’s in gang zetten van mooie nieuwe projecten om ons onderwijs te vernieuwen en verbeteren.