Altijd weekend van de wetenschap
Wie weleens een weekend van de wetenschap heeft meegemaakt, weet wat enthousiasme is. Op tal van plaatsen in heel Nederland zie je allerlei onderzoekers – van gevestigde naam tot aanstormend talent en van boekenworm tot ontdekkingsreiziger – op podia en in hun eigen lab vol vuur vertellen over hun onderzoek. Je kunt je laten meevoeren in hun verhalen over de grenzen van het weten, je kunt verbaasd staan over wat we kennelijk toch nog niet zo precies wisten, je kunt meedromen over de toekomst van de menselijke kennis.
Zulke weekenden waren er 20 jaar geleden nog niet. De wetenschap wordt steeds beter in het communiceren van de eigen resultaten. Ze experimenteert daar voortdurend mee. Dat geldt trouwens niet alleen voor communicatie met het zogeheten ‘brede publiek’, maar ook voor de communicatie tussen wetenschappers onderling. De internationalisering van de wetenschap zorgt ervoor dat wetenschappers elkaar over allerlei culturele en politieke grenzen veel gemakkelijker bereiken. Het internet zorgt ervoor dat nieuws steeds sneller verspreid wordt – sommige mensen zouden zeggen dat het soms misschien zelfs een beetje té snel gaat.
Het werk van moderne onderzoekers bestaat voor een heel groot deel uit communicatie. Je moet je onderzoeksresultaten zo snel mogelijk verspreiden onder vakgenoten. Je moet zo effectief mogelijk kritisch reageren op het onderzoek van anderen en transparant discussiëren over je eigen werk. Je moet intensief samenwerken in grote, vaak internationaal samengestelde teams van onderzoekers. Je moet gebruik kunnen maken van moderne communicatiemiddelen om ook voortdurend in contact te blijven met collega’s buiten je eigen vakgebied. De samenleving vraagt om permanente verantwoording over de gebruikte belastinggelden. En daarnaast wil je je drijfveer, de voortdurende nieuwsgierigheid, delen met zoveel mogelijk mensen buiten de muren van de universiteit.
De Radboud Universiteit heeft dat begrepen. Ze is de afgelopen jaren steeds meer de nadruk gaan leggen op goede communicatieve capaciteiten van alle medewerkers en van alle studenten. Je kunt geen echte wetenschapper zijn als je alleen kennis vergaart en die nooit op de een of andere manier met anderen deelt. Bovendien komen onze studenten natuurlijk ook in meerderheid op banen terecht buiten het onderzoek. En dat zijn heel vaak banen waar óók alles gevraagd wordt van communicatieve vaardigheden, en wel op het hoogste niveau – het academische. Radboud in’to Languages speelt een belangrijke rol in die strategie van de universiteit, met de taal- en communicatietrainingen die het al 25 jaar aanbiedt. Dankzij die inspanningen zijn Nijmeegse onderzoekers de afgelopen jaren steeds beter geworden in de communicatie
We willen nu de volgende stap zetten en de komende jaren ook goed nadenken over hoe we de academische communicatie nog beter kunnen maken. En dat denken doen we dan ook weer op een academisch niveau. Voor wie geïnteresseerd is in communicatie leven we in opwindende tijden. Wij willen er graag over denken en graag over communiceren – niet alleen in één weekend, maar het hele jaar door.
"Het werk van moderne onderzoekers bestaat voor een heel groot deel uit communicatie"
Column:
Marc van Oostendorp, Hoogleraar Academische communicatie van Radboud in'to Languages.