Wat leer je een kind over de wereld?
Opvoeden is leuk, maar soms ook moeilijk. Wat doe je bijvoorbeeld met de harde werkelijkheid om ons heen? Stel je je kinderen hieraan bloot of niet en kijk je samen naar het Jeugdjournaal? Of houd je de boze buitenwereld op afstand? We spraken met filosoof Daan Roovers
“Bij ons liggen overal kranten in huis en aan de keukentafel praten we met vrienden vaak over politiek,” vertelt Roovers. “Maar moeten we ook onze kinderen daarmee lastig vallen? De Franse filosoof Jean-Jacques Rousseau zou zeggen van niet. De samenleving is volgens hem grotendeels corrupt en je wapent je kinderen daar het beste tegen door de buitenwereld zo lang mogelijk op een grote afstand te houden. Daarom wordt de jongen, Emile, de hoofdpersoon in het gelijknamige boek van Rousseau, tot zijn 18e jaar opgevoed in het bos.”
Jeugdjournaal
Het is natuurlijk niet realistisch om een kind te laten opgroeien buiten de maatschappij, zegt Roovers. “Toch vind ik de onderliggende vraag hoe je het optimistische en vrolijke karakter van kinderen kunt bewaren heel relevant. Mijn kinderen kijken graag naar het Jeugdjournaal en vinden het klimaat, Donald Trump en de verkiezingen boeiend. Als er een aanslag wordt gepleegd zoals op de boulevard in Nice of als Geert Wilders over ‘minder, minder, minder Marokkanen’ begint, kijk ik altijd met ze mee naar het Jeugdjournaal. Ik wil kijken hoe ze erop reageren, want ik zou ze het liefst behoeden voor krassen in hun wereldbeeld.”
Meer tijd verspillen
Je wilt je kinderen in vrijheid opvoeden en ze niet te veel beperken. “Vrijheid betekent niet je kinderen gewoon lekker buiten laten spelen als ze veilig kunnen oversteken en dan verder rustig achterover zitten. Als je een kind vrij wilt opvoeden, moet je het juist aandacht geven. De opvoeder in het boek van Rousseau blijft, ongemerkt, steeds in de buurt van zijn pupil, waardoor het kind in alle vrijheid zijn omgeving kan ontdekken.”
Opvoeden is vooral: tijd doorbrengen met je kinderen. “Dat betekent niet: we hebben vrij, dus nu moeten we ’s ochtends naar het museum, daarna het zwembad in en dan nog even naar pianoles. We moeten juist meer tijd durven verliezen. Gewoon een weekend lang in je pyjama spelletjes spelen. Niks bijzonders.”
iPad
En dan geen spelletjes op de iPad of de Playstation. Rousseau waarschuwde in de 18e eeuw al voor de fascinatie van kinderen voor machines. Kinderen vinden machines zo interessant dat ze oog verliezen voor de hele omgeving. Datzelfde ziet Roovers thuis ook. “De manier waarop kinderen spelen met al die elektronische apparaatjes maakt me achterdochtig. Als iets zó lekker is dat je het niet meer los kunt laten, is het meestal niet goed voor je. Net zoals chocola en slagroom.”
Filosoof Daan Roovers werpt tijdens de Nacht van de Filosofie samen met filosofen Coen Simon en Frank Meester een nieuw licht op het actuele maar aloude probleem van opvoeden.
De Nacht van de Filosofie vindt plaats op vrijdag 21 april 2017 in De Lindenberg in Nijmegen.
Deelname kost € 20,-. Studenten, scholieren, medewerkers van de Radboud Universiteit, Radboud Reflects-abonnees en Alumni Benefits Card-houders. betalen € 10,-