René ten Bos nieuwe Denker des Vaderlands
Filosoof René ten Bos van de Radboud Universiteit wordt de nieuwe Denker des Vaderlands. Op 21 april neemt hij tijdens de Nacht van de Filosofie het stokje over van Marli Huijer. De nieuwe Denker verzet zich tegen snelle oplossingen.
Geen simpele oplossingen
We zorgen niet goed voor de aarde. We leven in het antropoceen, zegt René ten Bos, het geologische tijdperk waarin de mens een “behoorlijk vernietigende invloed” op de planeet heeft. De mens is de oorzaak van klimaatverandering. Ook voor de achteruitgang van biodiversiteit is de mens verantwoordelijk. Het advies van Ten Bos: we moeten leren dwalen in het antropoceen.
Hoezo, dwalen? Is het geen tijd om in actie te komen en de planeet te redden? Ten Bos: “Ik ben ervan overtuigd dat alle quick fixes ons alleen maar verder in de puree brengen. Ik heb niks tegen oplossingen, maar ik wantrouw wel te snelle oplossingen. Sommige politici denken dat je problemen kunt wegnemen door kinderen het Wilhelmus te laten zingen. Dat gaat niet werken. Toch vinden mensen simpele oplossingen aantrekkelijk omdat ze makkelijk te begrijpen zijn. Daardoor denken mensen dat ze in staat zijn iets te doen aan die problemen. Het geeft mensen een suggestie van controle.”
Dwalen
We moeten ons volgens René ten Bos wat bedachtzamer opstellen. Het lijkt een beetje op verdwaald zijn in een bos. “Iedereen die weleens in het bos verdwaald is, weet dat je niet via een rechte lijn het bos uit moet lopen. Je vindt de weg makkelijker terug als je eerst maar eens in het bos stilstaat zodat je kunt zien wat er allemaal om je heen gebeurt. Daarna ga je cirkels lopen om het bos uit te komen.”
Jongeren aan de filosofie
Zijn nieuwste boek Dwalen in het antropoceen draagt Ten Bos op aan zijn zoon en dochter. Ten Bos is bezorgd. “In wetenschappelijke artikelen lees ik dat leven op deze planeet over dertig à veertig jaar ondenkbaar is. Tegen die tijd zijn mijn kinderen vijftig jaar oud. Die hebben nog een hele tijd te gaan en ze krijgen constant te horen: jullie worden dankzij technologie ouder dan ooit. Maar waar moeten ze ouder worden als menselijk leven op onze planeet niet meer mogelijk blijkt? Het is voor jonge mensen van acuut belang om te leren nadenken over hoe je omgaat met ingewikkelde kwesties als de milieucrisis. Ik wil jonge generaties daarom meer betrekken bij de filosofie. Ik zie te veel grijze koppen als ik lezingen geef en dat vind ik niet goed. Filosofie moet ook onder jonge mensen gepropageerd worden.”
René ten Bos spreekt tijdens de Nacht van de Filosofie over politieke onrust.
De Nacht van de Filosofie vindt plaats op vrijdag 21 april 2017 in De Lindenberg in Nijmegen.
Deelname kost € 20,-. Studenten, scholieren, medewerkers van de Radboud Universiteit, Radboud Reflects-abonnees en Alumni Benefits Card-houders betalen € 10,-