Overzicht programma Nacht van de Filosofie
Kunnen we een betere wereld maken door haar simpelweg anders te verbeelden? Kom naar de Nacht van de Filosofie en denk mee over het thema de verbeelding aan de Macht met schrijver van het essay van de Maand van de Filosofie Femke Halsema, Denker des Vaderlands René ten Bos, filosoof Jan Bor en nog vele anderen. Dompel je onder in een nacht vol lezingen, stand-up filosofie, gesprekken en een theatermonoloog van acteur Frank Lammers als Karl Marx.
Bekijk hieronder het handig scrollbare programma.
Download het blokkenschema (pdf, 232 kB).
Deelname kost € 20,-. Studenten, scholieren, medewerkers van de Radboud Universiteit, Radboud Reflects-abonnees,
Alumni Benefits Card-houders en leden van de PV Radboud betalen € 10,-. Inschrijven
 |
Macht en verbeelding | Openingslezing door publicist en programmamaker Femke Halsema |
| Wat is de rol van onze verbeelding in de politiek? Maakt het nieuwe horizonten zichtbaar, of moeten we ook waken voor doorgeslagen idealen? Als schrijver van het essay van de Maand van de Filosofie, gaat Femke Halsema in op de lastige verhouding tussen macht en verbeelding. | |
 |
Het volk in de grot | Gesprek met Denker des Vaderlands René ten Bos |
| Kan de intellectuele elite wel bepalen wat goed is voor de maatschappij en het volk? Filosoof Arjen Kleinherenbrink gaat in gesprek met Denker des Vaderlands René ten Bos over zijn nieuwe boek Het volk in de grot. | |
 |
Marx | Theatermonoloog door acteur Frank Lammers |
| In 2018 is het precies 200 jaar geleden dat de Duitse filosoof en econoom Karl Marx geboren werd. In de gelijknamige voorstelling kijkt Marx als een levende dode terug op zijn leven en denken. | |
 |
Oosterse filosofie in het Westen | Lezing door filosoof Jan Bor |
| Volgens filosoof Jan Bor is er in de Westerse filosofie aan rationaliteit geen gebrek, maar ontbreekt het hart. Dat zoeken we in de Oosterse filosofie. Hoewel het Oosterse en het Westerse denken elkaar vaker beïnvloed hebben, is het nieuw dat men in de jaren 60 verder ging dan de theorie alleen: men ging mediteren. | |
 |
Aandachtsvolle verbeelding | Lezing door psycholoog Hans Alma |
| Zingeving gaat over de vraag naar wat we vinden dat ertoe doet. Psycholoog Hans Alma omschrijft het zin-gevoel als het resultaat van aandachtsvolle verbeelding. Verbeeldingskracht is volgens haar niet iets wat ons komt aanwaaien, maar iets wat we moeten aanleren en cultiveren. | |
 |
De jaren zestig. Een cultuurgeschiedenis | Lezing door cultuurwetenschapper Geert Buelens |
| In zijn overrompelende cultuurgeschiedenis De jaren zestig kantelt dichter, essayist en columnist Geert Buelens het bestaande beeld van dit decennium en vult het aan. Speciaal voor de Nacht van de Filosofie componeerde hij een multimediale lezing over ingrijpende veranderingen in denkpatronen van en over die tijd. | |
 |
Leven volgens je idealen. Hoe doe je dat? | Filosofische werkplaats door filosoof Carli Coenen |
| Idealen zijn mooi. Maar hoe leef je ernaar? Moet je ernaar streven om je idealen volledig te verwezenlijken, en hoe ver ga je daarin? Mag het ook ten koste gaan van jezelf en anderen? Of is het beter idealen als een leidraad te beschouwen waar we best wat mee mogen schipperen en die we soms beter even los kunnen laten? | |
 |
Avonturen bestaan niet | Dubbelcollege door filosofen Simon Gusman en Arjen Kleinherenbrink |
| Wie wil er niet een spannend en zinvol leven? Liever een avontuurlijk bestaan met waanzinnige reizen en epische festivals, dan de alledaagse sleur. Kortom, we willen dat ons leven één groot avontuur is. Filosofen Simon Gusman en Arjen Kleinherenbrink leggen uit waarom dit een gevaarlijke misvatting is. | |
 |
Paulus en opstand | Lezing met Gert-Jan van der Heiden |
| Wat heeft de apostel Paulus ons over opstand te vertellen? Filosoof Gert-Jan van der Heiden laat je inzien hoe groot de invloed is van Paulus op onze cultuur en ons streven naar emancipatie en gelijkheid. | |
 |
What if? | Lezing met filosoof Jeroen Hopster |
| Wat als je toch naar die andere universiteit was gegaan? Wat als je besloten had om toch door te studeren in plaats van te werken? Wat als je toch voor dat andere huis was gegaan? Vraag je je wel eens af hoe het allemaal anders had kunnen lopen? Kom luisteren naar Jeroen Hopster over de invloed van what-if-vragen op ons leven. | |
 |
Leven met onzekerheid. Hoe doe je dat? | Filosofische werkplaats met filosoof Naomi Jacobs |
| Nepnieuws en alternatieve feiten leiden tot verwarring en chaos en de apocalyptische gevolgen van klimaatverandering beginnen in volle omvang tot ons door te dringen. Hoe kunnen we onze angst voor het onbekende het beste trotseren. Denk in deze filosofische werkplaats samen met Naomi Jacobs verder over onzekerheid. | |
 |
Stand-up filosofie met filosofen Cees Leijenhorst en Linde van Schuppen |
| Met humor en filosofische diepgang bespreken filosofen Cees Leijenhorst en Linde van Schuppen actuele kwesties met elkaar en met het publiek. Zo vragen zij zich af of de verbeelding niet al veel te lang aan de macht is. Wordt het niet tijd dat die verwende babyboomgeneratie inziet hoe makkelijk zij het hebben gehad? | |
 |
Wie weet. De impact van Charlie Hebdo | Interview met schrijver en filosoof Jannah Loontjens door publicist en programmamaker Femke Halsema |
| In haar boek Wie Weet neemt Jannah Loontjens je mee terug naar de avond van de grote protestmars ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de aanslag op Charlie Hebdo. Ze laat zien hoe de grotere wereldpolitiek doorklinkt in het leven van alledag. | |
 |
Straatvloggers en relschoppers: nieuwe politieke stemmen | Lezing door filosoof Femke Kaulingfreks |
| Wie bepaalt wat politiek is? En wat politieke handelingen zijn? Waarom vatten we het ongenoegen van rappers, straatvloggers en rellende jongeren niet op als een vorm van politieke betrokkenheid? Volgens filosoof en antropoloog Femke Kaulingfreks bedrijven zij straatpolitiek. | |
 |
Dieren in de politiek | Lezing door filosoof Eva Meijer |
| Wie bepaalt wat politiek is? En wat politieke handelingen zijn? Waarom typeren we de aanwezigheid van ganzen in de buurt van Schiphol als overlast en niet als een grensconflict? Denk verder met filosoof Eva Meijer over het uitbreiden van onze politieke gemeenschap en het samenleven met niet-menselijke dieren. | |
 |
Landschapspijn. Een nieuw klimaatvocabulaire | Lezing met Evanne Nowak |
| Wat doen hittegolven, sneeuw- en hagelstormen met het leven van een boer, een boswachter of een verzekeraar? Hoe gedijen we als mensen onder de effecten van al die weerextremen? We zijn ons bewust van de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering op het milieu, maar wat betekenen de extremere weersomstandigheden voor de mens zelf? | |
 |
Mens zijn in een digitale wereld | Gesprek met filosofen Miriam Rasch en Carli Coenen |
| Sta je wel eens stil bij de invloed van digitale technologie op je leven? Onderwijs, werk, liefde en vriendschap: bijna alle aspecten van het leven zijn tegenwoordig door het internet getransformeerd. Filosoof Miriam Rasch legt uit hoe de digitale revolutie ons als mens in de afgelopen decennia heeft veranderd. | |
 |
Filosofisch veldwerk | Interactieve lezing door filosoof Florentijn van Rootselaar |
| Een klimaatramp bedreigt ons voortbestaan, robots nemen ons werk over, nieuws is fake news geworden – hoe te leven in een onherbergzame wereld? Die vraag onderzocht filosoof en journalist Florentijn van Rootselaar samen met de grote denkers van deze tijd in zijn boek Filosofisch veldwerk. In een interactieve lezing zoekt hij een antwoord op deze vraag. | |
 |
Rebelleren: toen en nu | Dubbelcollege met Eva Rovers en Mathijs van de Sande |
| Wat is de beste manier om in opstand te komen? En heeft de geschiedenis ons iets geleerd? Ga samen met cultuurhistorica Eva Rovers en filosoof Mathijs van de Sande dieper in op rebellie. | |
 |
Collaboratie en verzet in Nijmegen | Lezing door historicus Lennert Savenije |
| Wat moet je doen als je land opeens wordt overgenomen? Is het verstandig om mee te werken met de bezetter? Dit zijn vragen die tijdens de Tweede Wereldoorlog voortdurend aan de orde waren. Ook in Nijmegen. Hoe kwam men hier in opstand tegen de Duitse bezetter? Historicus Lennert Savenije schijnt een nieuw licht op het Nijmeegse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. | |
 |
De jeugd van tegenwoordig | Gesprek met |
| Het gaat nooit goed met de jeugd van tegenwoordig. In de jaren 60 was het werkschuw tuig dat overliep van de idealen maar geen zoden aan de dijk zette, vandaag de dag is de jeugd verwend. Filosofen Femke Kaulingfreks en Stijn Sieckelinck nemen de jeugd onder de loep en laten zien dat het toch iets ingewikkelder ligt. | |
 |
Melancholie | Lezing door filosoof Ben Schomakers |
| Iedereen wil graag een leuk en gelukkig leven. We streven dan ook naar zoveel mogelijk geluk en zo min mogelijk verdriet. Maar ook pijn en verdriet horen bij het leven. En is verdriet niet juist wat ons ook mens maakt? Filosoof Ben Schomakers legt uit wat de waarde is van de tragische aspecten van ons leven. | |
 |
Reradicaliseren. Ronselen voor een betere wereld | Lezing met pedagoog Stijn Sieckelinck |
| Jongeren voelen zich van nature aangetrokken tot een radicaal andere wereld en dus ook tot een radicaal gedachtegoed. Door ze te leren dat radicaal per definitie fout is, maak je het juist aantrekkelijk. Reradicaliseren biedt een alternatief voor de oplossing van extremisme, stelt pedagoog Stijn Sieckelinck. | |
 |
There is No Alternative? | Gesprek met Martijn Stevens, Eva Rovers en Evanne Nowak |
| Kenmerkend voor de sixties is niet alleen de opstand tegen autoriteiten, maar ook verzet tegen het consumptiekapitalisme. Nog geen twintig jaar later stelde de toenmalige Britse premier dat de vrijemarkteconomie het enige werkende systeem is: “there is no alternative!” | |
 |
Peace, Love and Happiness. De erfenis van de jaren zestig | Gesprek met Geert Buelens, Ellen ter Gast en Laurens Landeweerd |
| Wat hebben de hoopvolle idealen van de jaren 60 ons gebracht? Is de liefde vrijer en de wereld beter? En wie heeft er daadwerkelijk de macht gekregen? Cultuurwetenschapper Geert Buelens en filosofen Laurens Landeweerd en Ellen ter Gast kijken kritisch naar de erfenis van de jaren 60. | |
 |
De wereld veranderen. Hoe doe je dat? | Filosofische werkplaats met filosoof Mathijs van de Sande |
| “Verbeter de wereld, begin bij jezelf!”, zo luidt het gezegde. Maar is dat wel de beste manier om de wereld te veranderen? Is afval scheiden en met de fiets naar je werk gaan genoeg? Is het soms niet ook nodig om de straat op te gaan en je stem te laten horen? Of om je een keer juist niet te houden aan alle regels? | |
 |
Jong en geleerd | Pitches door filosofen Eva Groen-Reijman, Jan Bergen, Elena Nicoli en Annemarie van Stee |
| Elk jaar promoveren in Nederland zo’n twintig jonge filosofen op de meest uiteenlopende onderwerpen. Wat zijn de belangrijkste uitkomsten van hun onderzoek? Op de Nacht van de Filosofie geven vier young philosophers een pitch van twaalf minuten waarin zij hun enthousiasme over hun werk met het publiek delen. | |
 |
Uitreiking Socratesbeker 2018 |
| Ben je benieuwd naar de winnaar van de prijs voor het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek van het voorgaande jaar? Kom dan naar de uitreiking van de Socratesbeker! De juryleden van de Socratesbeker gaan in gesprek met de vijf genomineerde auteurs en maken bekend wie van de vijf de prijs mee naar huis neemt. |