Vriend en vijand | Lezing door schrijver Arnon Grunberg (Lezing)

Deze lezing is uitverkocht. Deelnemen is niet meer mogelijk.

Heb je in de politiek vrienden en vijanden nodig? Kunnen alle mensen als vrienden samenleven? Volgens schrijver Arnon Grunberg niet. Hij legt aan de hand van de filosoof Carl Schmitt uit waarom we vijanden nodig hebben. En hoe het ideaal van een geweldloze samenleving leidde tot de opkomst van het nieuwe extreem rechtse denken. Kom luisteren hoe Grunberg de vinger legt op zowel de zere plekken van de parlementaire democratie als de kritiek erop.

Hypocriet

Kan de mens zonder vijand? Nee, stelt Arnon Grunberg. Hij baseert zich daarbij op de Duitse denker Carl Schmitt die stelde dat politiek niet mogelijk is zonder vijandbeeld. In de jaren ’70 dachten we dat wereldvrede mogelijk zou zijn als we de overeenkomsten tussen mensen benadrukken en de verschillen respecteren. Maar volgens Grunberg was het idee van één mensheid, zonder uitbuiting en onderscheid, hypocriet. Dit idee leidde volgens hem zelfs tot de opkomst van het nieuwe extreem rechts, omdat mensen het idee hadden dat bepaalde meningen niet meer mochten worden geuit.

Gemeenschap en geweld

Hoe kunnen we ons verlangen naar gemeenschap vormgeven zonder de fatale misstappen van vorige generaties te herhalen? Is een samenleving zonder oorlog en geweld mogelijk? Volgens Grunberg zal het kwaad steeds weer nieuwe vormen aannemen, en dat maakt een oorlog ertegen oneindig. Met verwijzingen naar filosofische en religieuze tradities legt Grunberg uit hoe we omgaan met geweld, welke betekenis eraan wordt gegeven en welk doel zij dient.

Na zijn lezing gaat Arnon Grunberg in gesprek met politiek filosoof Evert van der Zweerde en religiewetenschapper Heleen Murre-van den Berg over de betekenis van democratie en de relatie tussen religie en politiek.

Over de sprekers

Arnon Grunberg is een van de belangrijkste en productiefste Nederlandse schrijvers van dit moment. Hij schreef vele romans, die vaak in de prijzen vielen (o.a. Anton Wachterprijs, Gouden Uil, AKO Literatuurprijs, Libris literatuurprijs). Daarnaast is hij actief als columnist, reporter, presentator, interviewer en acteur.

Heleen Murre-van den Berg is religiewetenschapper aan de Radboud Universiteit en vice-decaan van de Faculteit Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Haar onderzoek richt zich op christelijke minderheden in het Midden-Oosten, met een focus op taalkwesties, literatuur, identiteit en nationalisme.

Evert van der Zweerde is politiek filosoof aan de Radboud Universiteit. Hij doet met name onderzoek naar de concepten ideologie, civil society en democratie. Van zijn hand verschenen onder meer Over grenzen. Een filosoof in den vreemde (2017), en Geloof en Verlichting (2007).

Deelname

Deze lezing is uitverkocht. Deelnemen is niet meer mogelijk.

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.