Actuele Denkers: Jonathan Sacks | Lezing en gesprek met theoloog Marcel Poorthuis

Wie was de beroemde Britse filosoof en theoloog Jonathan Sacks (1948-2020)? Wereldwijd wordt Sacks beschouwd als een religieus leider en een morele stem voor onze tijd. Zijn omvangrijke werk wordt gekenmerkt door de helderheid waarmee hij eeuwenoude bijbelteksten weet te verbinden met de actualiteit. In 2016 ontving hij de prestigieuze Templetonprijs voor zijn rol in de interreligieuze dialoog. Kom luisteren naar theoloog Marcel Poorthuis die uitlegt wie Jonathan Sacks was en wat wij van zijn denken kunnen leren.

Dit programma kun je in de zaal en via een livestream bijwonen.

Actuele dwarsverbanden

Als geen ander was Jonathan Sacks in staat om dwarsverbanden te leggen tussen thema’s uit de Torah en onze maatschappij. Op verrassende wijze brengt hij de uittocht uit Egypte in verband met menselijke waardigheid en burgerlijke ongehoorzaamheid, het gouden kalf met onze economie en hebzucht, en ziet hij hoe het ritueel van het offeren van een ‘zondebok’ kan ons helpen in de omgang met het kwaad.

Verbinding en verdeeldheid

Na een korte biografie gaat Marcel Poorthuis in op het thema van de zondebok. Sacks legt uit hoe het joodse ritueel waarbij jaarlijks een bokje de woestijn in wordt gestuurd, een symbool is voor het wegsturen van de zonden van mensen. Zo wordt de hele gemeenschap gezamenlijk gereinigd. Hij stelt vervolgens dat veel groeperingen zich vandaag de dag in de positie van slachtoffer manoeuvreren. Paradoxaal genoeg leidt dit meestal niet tot verbinding maar juist tot nog meer verdeeldheid. Bovendien zijn het vaak de machtigen die zich verongelijkt tonen door vermeend onrecht dat hen werd aangedaan. Tegelijkertijd zoeken ze daarbij naar een zondebok, een scapegoat, om de problemen over te hevelen op die specifieke groep.

Zondebok

Wat is het verband tussen de zondebok waarover het bijbelboek Leviticus spreekt en het zondebokmechanisme dat heden ten dage rondwaart? Kunnen wij aan de hand van Sacks dit merkwaardige ritueel dat nogal magisch aandoet, verbinden met actuele vraagstukken? Na zijn lezing gaat theoloog Marcel Poorthuis in gesprek met programmamaker Liesbeth Jansen over deze en aanverwante vragen.

Over de spreker

Marcel Poorthuis is hoogleraar Interreligieuze dialoog aan Tilburg University. Hij doet onderzoek naar het vroege christendom, rabbijns jodendom, islam en filosofie. Daarnaast is hij bestuurslid bij Stichting PaRDes, Bronnen van joodse wijsheid. Dit jaar verschijnt zijn boek De Moderne theologen, dat hij schreef samen met Wilken Veen.

Deelname

Dit programma kun je in de zaal of online via een livestream bijwonen.

Zaal
Deelname kost € 7,50 | Medewerkers van de RU en het Radboudumc en Alumni Benefits Card-houders € 5,- | Studenten en scholieren en Radboud Reflects-abonnees gratis.

Livestream
Deelname aan de livestream is gratis. Schrijf je in en ontvang vooraf de reminder en achteraf een link naar het verslag

Kom je vaker naar de lezingen van Radboud Reflects? Dan is een Radboud Reflects-abonnement misschien interessant.

Draag je Radboud Reflects een warm hart toe? Steun ons dan met een financiële bijdrage en doneer.

Kom je vaker naar de lezingen van Radboud Reflects? Dan is een Radboud Reflects-abonnement misschien interessant. 

Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van Radboud Reflects? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief. Wil je verder denken over ethische vragen die spelen in jouw organisatie? Bekijk Radboud Reflects Professional – Ethische verdieping voor organisaties.