Niemand wil in de medezeggenschap | Academic Affairs met bestuurskundige Marlies Honingh en oud-medezeggenschapper en AI-onderzoeker Frank Léoné (Gesprek)

‘Je bent gek als je in de medezeggenschap wil. Je hebt toch geen invloed. En dan krijg je ook nog eens weinig tijd of compensatie.’ Het is niet best gesteld met het imago van de universitaire medezeggenschap. Verkiesbare kandidaten zijn schaars en het aantal kiezers laag. Hollen we de universitaire democratie uit met zijn allen? Interesseert ons het reilen en zeilen van de universiteit niet? Is het tijd voor nieuwe vormen en aanvullingen op de medezeggenschap? Kom luisteren naar bestuurskundige Marlies Honingh en medezeggenschapsveteraan en AI-onderzoeker Frank Léoné over de bedreigde universitaire democratie.

Belang

Medezeggenschap is wel degelijk belangrijk, stelt bestuurskundige Marlies Honingh. Het is namelijk een vorm van maatschappelijke democratie: de inspraak van leden en personeel in verenigingen en niet-overheidsorganisaties. Die inspraak kan ervoor zorgen dat organisaties beter functioneren. In het geval van de universiteit: beter onderzoek en beter onderwijs. Verder zorgt medezeggenschap ervoor dat leden zich betrokken voelen bij de gemeenschap en vertrouwen hebben in de organisatie. Maar leidt de mogelijkheid tot inspraak automatisch naar betrokkenheid bij de gemeenschap? Of is het andersom, en zorgt betrokkenheid bij de gemeenschap ervoor dat mensen inspraak willen?

Alternatief: een R100?

AI-onderzoeker Frank Léoné, verbonden aan het Donders Instituut, was zowel USR- als OR-lid. Inmiddels ontwerpt hij, samen met een groep collega’s, een alternatieve vorm van medezeggenschap. Léoné pleit voor een academische “burgerraad” met honderd gelote leden. Deze raad moet de huidige OR niet vervangen, zo stelt Léoné, maar kan wel degelijk aanvullen. De naam: R100.

Situatie Radboud Universiteit

Het is ‘code rood’ voor de universitaire medezeggenschap. Dat stelde de landelijke club van medezeggenschappers, LOVUM, afgelopen januari. De signalen zijn immers steeds verontrustender. Het is een landelijk probleem dat ook de Nijmeegse campus plaagt.

Dit jaar stopt studentenpartij ASAP en bij de laatste OR-verkiezingen in 2021 konden medewerkers hier niet stemmen. Het aantal kandidaten was zo klein, dat elke kandidaat direct lid werd van de OR – zonder verkiezingen. Op dit moment kunnen medewerkers zich opnieuw kandidaat stellen voor de OR. Zijn er dit keer wel genoeg aanmelders voor een stemming?

De Erkennen en Waarderen-plannen van de Radboud Universiteit noemen ‘representatieve inspraak op het beleid vanuit de hele organisatie’ een belangrijk doel. Maar om dat te bereiken, stelt het visiedocument, moet er wel iets veranderen.

Sluit in je lunchpauze aan en praat mee over de vraag of academische medezeggenschap nog een toekomst heeft. En zo ja, hoe zou die academische democratie er dan uit moeten zien?

Over de sprekers

Marlies Honingh is universitair hoofddocent Bestuurskunde aan de Radboud Universiteit. Ze bestudeert vormen van maatschappelijke democratie in, onder andere, lager- en middelbaar onderwijs.

Frank Léoné is universitair docent Artificiële Intelligentie aan het Donders Instituut. Hij was lid van zowel USR als OR. Daarnaast was hij lid van de Erkennen en Waarderen-commissie die het plan van de R100 bepleit.

Deelname

Deelname is gratis. Inschrijven is niet nodig.

Dit is een programma van Radboud Reflects en Erkennen en Waarderen.