Terugblik The Meaning of Success | Lecture by religion scholar Jeroen Jans

The Meaning of Success | Cultuurfeest in LUX
Lecture by religion scholar Jeroen Jans
23 augustus 2017

Tijdens een zinderend Cultuurfeest presenteerde Radboud Reflects zich aan eerstejaars studenten van de Radboud Universiteit. Religiewetenschapper Jeroen Jans van de Faculteit Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen sprak over de betekenis van succes. Na afloop modereerde Sarah Danz van Radboud Reflects het gesprek. We willen allemaal graag succesvol zijn in ons leven. Maar wat bedoelen we daar eigenlijk mee?

Succes

Jeroen Jans startte zijn lezing met de vraag aan de deelnemers wat zij onder succes verstaan. Hier kwamen gelijk al mooie antwoorden op: “Een doel hebben in je leven”, “Gelukkig zijn”, “Bewonderd worden door mensen om je heen”. Vervolgens begon hij zijn lezing over succesvol zijn in je baan met een theorie die stelt dat je het meest succesvol bent in je werk als je je eigen belang nastreeft.

Eigenbelang

Succes wordt vaak verbonden aan economisch gewin. Je bent succesvol in je werk als je veel geld verdient. Dit idee zien we al in een iets andere vorm bij de 18de-eeuwse grondlegger van het klassiek liberalisme, de econoom en filosoof Adam Smith. Hij stelt dat eigenbelang belangrijk is, want door dit na te streven doe je ook wat voor de maatschappij van belang is. Het radicale liberalisme gaat verder en stelt dat mensen als eilanden zijn, ze staan op zichzelf, zijn autonoom en moeten vooral kijken naar eigenbelang.

Werk

Als je dit toepast op je werksituatie dan krijg je een werksfeer waarin iedereen elkaar wantrouwt. Hierdoor ontstaat een verlies van informatie omdat mensen geen kennis willen delen. Bovendien ontstaan er geen vriendschappen op het werk. Daarnaast is je baan nooit zeker want er kan altijd iemand langskomen die beter is dan jij. Succes is hierbij alleen voorbehouden aan de allerbesten. Alles bij elkaar zorgt dit voor gedemotiveerde werknemers.

Naastenliefde

De filosofe Katrine Marçal geeft dan ook kritiek op de ideeën van Adam Smith. Volgens haar doen we allemaal dingen omdat we om andere mensen geven en goed willen doen. Ons handelen is niet uitsluitend gemotiveerd door eigenbelang. Denk maar aan de moeder die voor haar kinderen kookt, of het geven van een fooi in een restaurant waar je nooit meer terugkomt.

Stereotypen

Katrine Marçal wijst er in haar boek Who Cooked Adam Smith’s Dinner ook op dat bij ons denken over succes op het werk gender een belangrijke rol speelt. De succesvolle werknemer is een witte zakenman (geen vrouw), in pak, die veel geld heeft. Je hebt Craftsman en Housewives. Waarbij de eersten betaald werk doen en de laatsten werk dat niet financieel wordt gecompenseerd.

Alternatief

Jeroen Jans kwam vervolgens met een alternatief voor dit, beperkte, vooral op geld gerichte idee van succes in je baan. Hij stelt dat je succesvol bent in je werk als je werk betekenisvol is. Als mensen informatie met elkaar delen en eerlijk hun mening kunnen geven binnen een bedrijf, dan maakt dat een bedrijf als geheel ook succesvoller. Zoals Confucius het zei: ”Kies werk waar je van houdt, en je zult nooit een dag in je leven hoeven te werken”.

Human Resources

Het is volgens Jeroen Jans belangrijk om te beseffen dat mensen geen Tradable Assets zijn. De term Human Resource is in die zin een slechte term. Een succesvolle werknemer doet voor zijn/haar gevoel betekenisvol werk en draagt iets bij aan de maatschappij. Wat niet betekent dat de hoeveelheid geld die je verdient er niet toe doet. Er is niks mis met eigenbelang, maar wel met egoïsme.

Door: Anouta de Groot

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.

Do you want to stay up to date about our activities? Please sign in for the English newsletter.