'Gender is een performance'

Man/vrouw zijn. Hoe doe je dat?
Filosofieworkshop met politiek filosoof Anya Topolski 
4 september 2017

In een intieme setting in de Thiemeloods ging politiek filosoof Anya Topolski van de Radboud Universiteit met de deelnemers in gesprek over genderidentiteit. Ze begon de filosofische workshop met de vraag aan de deelnemers om na te denken over wat hun genderidentiteit is. Een vraag die simpel lijkt, maar als je er goed over nadenkt voor veel mensen helemaal niet zo simpel te beantwoorden is.

Judith Butler

In 1999 schreef de Amerikaanse filosoof Judith Butler haar bekende werk Gender Trouble. Met dit boek zette zei het begrip gender op de kaart. Butler stelt hierin dat gender niet biologisch vastgelegd is, maar door de maatschappij wordt bepaald en steeds kan veranderen. “Masculine and feminine roles are not biologically fixed but socially constructed.” Met de term gender probeert Judith Butler het binaire onderscheid tussen mannen en vrouwen te doorbreken. Er is geen man of vrouw er is alleen gender.

Feminisme

Bij de eerste feministische golf werd er gestreden voor kiesrecht voor vrouwen. Bij de tweede feministische golf werd er gestreden voor gelijke maatschappelijke en sociale behandeling van mannen en vrouwen. Bij de derde feministische golf strijdt men voor het afschaffen van het binaire onderscheid tussen mannen en vrouwen. Feminisme draait om meer keuze en meer vrijheid voor alle mensen.

Dames- en herentoiletten

Toiletten zijn een mooi voorbeeld van ons binaire denken. Je moet altijd kiezen of je naar een toilet voor een man of een vrouw gaat. Je moet dus kiezen of je je meer vrouw of man voelt. En kies je dan bijvoorbeeld voor het vrouwentoilet dan hangt daar vaak een spiegel, die je rol als vrouw verder invult. Als vrouw hoor je je bezig te houden met je uiterlijk. Toiletten laten in die zin verwachtingen zien die de maatschappij heeft over mannen en vrouwen.

Het genderscript

Onze gender is niet een vaststaand gegeven. Onze genderidentiteit verandert altijd en wordt bepaald door de situatie en de mensen om je heen. Judith Butler stelt dat gender een performance is. We krijgen van de maatschappij een script door dat past bij ons biologische geslacht. Het is moeilijk om deze scripts te veranderen. Als je je niet aan een script houdt dan vinden anderen het moeilijk om zich tot je te verhouden. Dit geldt ook voor het binaire denken over mannen en vrouwen.

Door: Anouta de Groot

Aankondiging

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.