Wordt Catalonië een onafhankelijke republiek?

Will Catalonia become Independent? | Current Affairs Lecture with university lecturer in Spanish language and culture Gijs Mulder en PhD-candidate in political science Bernd Bonfert
Thursday 5 October 2017

Podcast | VOX - ‘Ze maken Catalonië kapot!’ | Map - Column by Peter van der Heiden | Aankondiging

Onafhankelijkheidsreferendum

Het omstreden Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum op zondag 1 oktober 2017 liep uit op een harde confrontatie tussen de kiezers en de Spaanse politie. Tientallen stembussen werden gesloten en er vielen honderden gewonden. Toch weerhield dit de Catalanen er niet van massaal te gaan stemmen. En ruim 90% van de kiezers koos voor onafhankelijkheid. Vele Catalanen staakten toen de werkweek weer begon om zo een signaal af te geven aan de Spaanse autoriteiten.

Vragen over Catalonië

Parlementair historicus Peter van der Heiden trapte het Actualiteitencollege af met een scherpe column waarmee hij de lachers op de hand kreeg. Catalonië als een aparte staat? Goed idee! Zouden wij dat in Nederland ook niet met de provincie Limburg kunnen doen? Na deze luchtige opening schetste Spaanse taal- en cultuurkenner Gijs Mulder de huidige situatie in Catalonië. Waarom willen de Cataloniërs zo graag onafhankelijk zijn? Welke geschiedenis ligt er aan deze identiteitsstrijd ten grondslag? En waarom liep het referendum zondag zo uit de hand? Na Mulders korte uiteenzetting betrad ook politicoloog Bernd Bonfert het podium om mee te denken over deze vragen.

Waarom onafhankelijk?

Waarom willen zoveel Cataloniërs eigenlijk onafhankelijk worden? De economische situatie speelt een belangrijke rol, stelde Bernd Bonfert. Ook de taal en de cultuur spelen een rol, maar sinds de economische crisis is de onvrede onder de Cataloniërs enorm gestegen. Zij hebben het gevoel dat ze veel geld aan Madrid betalen, zonder daar iets voor terug te krijgen. En dit gevoel is gegrond in een reële basis. Veel Cataloniërs verkiezen daarom onafhankelijkheid. Gijs Mulder vulde aan dat naast economische belangen ook het probleem van corruptie een belangrijke rol speelt. Veel Cataloniërs hebben weinig vertrouwen in de huidige Spaanse politici.

De (il)legale status van het referendum

Wat is de legale status van het referendum? De uitslag van het referendum wordt niet wettelijk erkend. De Spaanse regering beschouwt het als een illegaal referendum. Vandaar ook dat de Spaanse autoriteiten zo hardhandig optraden. Toch is dit opmerkelijk. Waarom zo hard optreden tegen iets waarvan je de uitslag toch niet erkent? Bernd Bonfert legde uit dat de overheid van Spanje niet vergelijkbaar is met die in Nederland. De Spaanse komt deels voort uit het dictatorschap van Franco. Het gaat er daar een stuk autoritairder aan toe dan hier. En daar komt bij dat ook de EU druk zet op Spanje om de boel in het gareel te houden.

En nu?

Op de vraag hoe de situatie zicht verder zal ontwikkelen, durfden beide sprekers niet stellig te antwoorden. Het is moeilijk te voorspellen. Hoe kunnen Spanje en Catalonië uit dit conflict komen? Wellicht loopt het uit op een harde confrontatie tussen Spanje en Catalonië. Of misschien wordt het door onderhandelingen of nieuwe verkiezingen gesust. We zullen het nieuws in de gaten moeten houden om te zien hoe de situatie zich verder ontwikkelt.

Door: Rob van de Ven

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.

Do you want to stay up to date about our activities? Please sign in for the English newsletter.