De Gelderlander - Maak van elke dag een avontuur
‘Maak van elke dag een avontuur’ zo prijkte onlangs een tandpastareclame op grote posters langs de weg. De reclame belooft ons dat de tandpasta in kwestie ons leven op een bepaalde manier zal kunnen veranderen en verrijken. Maar op wat voor manier? Wat is de allure van avontuur?
Voor een heleboel reclames is die vraag duidelijk te beantwoorden. Verre reizen, SUVs of parfums zijn op het eerste gezicht al avontuurlijk. De eerste twee omdat ze breken met de sleur van alledag. Als je dag in dag uit naar dezelfde saaie kantoorbaan gaat, dan droom je ervan om je wereldje te verruilen voor een wereld vol spanning en sensatie. Eentje waarin je bijvoorbeeld door een woest landschap scheurt met een jeep, in plaats van in de file te staan in een gezinsauto. Dat ene parfum maakt je onweerstaanbaar voor potentiële liefdespartners en maakt je daarmee een uithangbord voor avontuurtjes. Tenminste, als we de reclames geloven.
Wat is dan het verschil tussen het alledaagse bestaan en het avontuur? Dat heeft te maken met betekenisvolheid. In een avontuur heeft alles dat gebeurt een betekenis. Ga je op een verre reis om jezelf te ontdekken of tot rust te komen? Dan zal alles wat er op die reis gebeurt bijdragen aan dat doel. Ook als er iets naars gebeurt, is dit uiteindelijk een levensles die je dichterbij je doel brengt. Als je portemonnee bijvoorbeeld wordt gestolen en je moet op een of andere manier overleven zonder geld, dan is dit een les in nederigheid. Kortom, in een avontuur heeft iedere gebeurtenis betekenis in het licht van een te bereiken doel. Hetzelfde geldt voor een landschap dat getrotseerd moet worden of een liefde die veroverd moet worden. Iedere steen waar je op uitrust, omdat je denkt dat je niet verder kan, leidt tot een moment waarop je toch weer opstaat en jezelf overtreft. Iedere zwoele blik die je met je partner uitwisselt is een voorbode van wat jullie nog te wachten staat.
In het dagelijks leven is niet altijd alles zo betekenisvol. Soms sta je gewoon in de file en put je hier geen levenslessen uit. Natuurlijk, je staat in de file omdat je naar je werk moet, je werkt om geld te verdienen, dat geld heb je nodig om eten te kopen en dat eten heb je nodig om te overleven. Dat is echter allemaal heel indirect. Het is niet die ene hap cornflakes die je bij je ontbijt neemt die je in leven houdt. In het dagelijks leven kan je de vraag stellen ‘Waar doe ik het eigenlijk allemaal voor?’. In een avontuur kan dat niet, omdat het doel altijd duidelijk in beeld is.
Terug naar de tandpasta. Wat is de allure van het avontuur? De suggestie is dat je leven op een of andere manier een avontuurlijke wending zal nemen als je deze tandpasta gebruikt. De tandpasta maakt je glimlach onweerstaanbaar of geeft je frisse moed om buiten de geijkte paden te treden. Het berust eigenlijk op een tegenspraak. Je kunt niet van elke dag een avontuur maken, omdat juist het dagelijks leven niet de vorm kan hebben van het avontuur. Het avontuur doorbreekt immers de alledaagsheid. Het is een illusie dat het leven altijd zo betekenisvol kan zijn als in een avontuur.
Sterker nog, misschien is de betekenisvolheid van een avontuur zelf wel een illusie. Als wij achteraf over onze avonturen vertellen, dan lijkt alles natuurlijk betekenisvol als het doel ook daadwerkelijk bereikt wordt. Niet alle avonturen lopen echter zonder meer goed af, niet iedere verre reis leidt tot waardevolle zelfkennis en niet iedere blik is zo zwoel als de reclames je willen doen geloven.
Door: Simon Gusman & Arjen Kleinherenbrink