Actuele Denkers: Karl Barth | Lezing door theoloog Peter Nissen en filosoof Jeroen Linssen
Actuele Denkers: Karl Barth | Lezing door theoloog Peter Nissen en filosoof Jeroen Linssen | Maandag 5 november 2018 | 19.30 – 21.00 uur | Theaterzaal C, RU
Podcast | Video | Verslag: Een klap in het gezicht - Inleiding in Karl Barth
Aankondiging - De mens is uit zichzelf niet in staat tot iets positiefs. Alles wat goed en waar is komt van God. Deze gedachte stond centraal in het werk van Karl Barth (1886-1968). Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat de misschien wel belangrijkste protestantse theoloog van de 20e eeuw overleed. Kom luisteren naar kerkhistoricus Peter Nissen die vertelt wat het belang was van deze grote denker. Zie de volledige aankondigingstekst onderin.
Podcast:
Peter Nissen over Karl Barth:
Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
Aankondiging
De mens is uit zichzelf niet in staat tot iets positiefs. Alles wat goed en waar is komt van God. Deze gedachte stond centraal in het werk van Karl Barth (1886-1968). Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat de misschien wel belangrijkste protestantse theoloog van de 20e eeuw overleed. Kom luisteren naar kerkhistoricus Peter Nissen die vertelt wat het belang was van deze grote denker.
Senkrecht von oben
Barth gebruikte de beroemd geworden term senkrecht von oben om aan te geven dat alles wat de mens bedenkt, neigt naar afgoderij en dus naar bedrog. In de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog zag Barth het bewijs dat het volkomen absurd is te denken dat de wereld zich automatisch in stijgende lijn ontwikkelt. Of dat de mens daar uit eigen initiatief positief aan bijdraagt. In zijn controversiële boek Brief aan de Romeinen (1921) haalde hij dan ook fel uit naar het liberale vooruitgangsgeloof en het maakbaarheidsideaal.
Tegen nazi’s en populisme
Barth ontmaskerde hiermee alle afgoderij van de moderne tijd, zoals de vergoddelijking van kapitaal, van geld, maar ook van volk of ras. Daarom nam hij stelling tegen het nationaal socialisme en de verheerlijking van Blut und Boden. Om dezelfde redenen zou Barth in onze tijd ongetwijfeld een groot criticus zijn van het populisme, stelt Peter Nissen, omdat hier opnieuw ‘eigen volk’ verheerlijkt wordt.
De vergoddelijking van geld
Wie was Karl Barth en wat kunnen we nu nog van hem leren? In zijn lezing introduceert theoloog Peter Nissen deze verrassende denker. Daarna gaat hij in gesprek met politiek filosoof Jeroen Linssen over de waarde van het gedachtegoed van Karl Barth voor deze tijd. Volgens Linssen zou Barth niet alleen gekant zijn tegen het populisme, maar zeker ook tegen het belang dat we hechten aan geld. Linssen stelt dat er eigenlijk nauwelijks nog kritiek is op hebzucht. We leven in een maatschappij waarin het najagen van zoveel mogelijk geld volkomen genormaliseerd is. Welke raad zou Karl Barth ons mee willen geven?
Peter Nissen over Karl Barth:
Zie je geen ondertiteling, maar zou je deze wel graag willen zien? Je kan Nederlandse ondertiteling aanzetten via instellingen (het tandwieltje rechtsonderin het filmpje)
Over de sprekers
Peter Nissen is hoogleraar Oecumenica aan de Radboud Universiteit en remonstrants predikant in Oosterbeek. Hij is bijzonder geïnteresseerd in actuele veranderingen in religie en in de relatie tussen nieuwe en oude vormen van spiritualiteit in de Westerse wereld.
Jeroen Linssen is docent Sociale en politieke wijsbegeerte aan de Radboud Universiteit. In zijn werk geeft hij onder meer een kritische analyse van onze ondernemersmaatschappij. In 2019 verschijnt zijn nieuwe boek Hebzucht.
Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.