Column Peter van der Heijden - Brexit
‘Democratie is niet voor bange mensen’ – het is een gevleugelde uitdrukking in de politiek. Als ik zo eens naar de overkant van de plas kijk zou ik deze uitspraak graag willen amenderen. ‘Democratie is niet voor domme mensen’ zou ik willen zeggen, of, misschien iets aardiger, ‘democratie is niet voor ongeïnformeerde mensen’. Want ziet u ze, net als ik, nog staan, die juichende Brexiteers? Toen ze een dagje later eens gingen googelen wat dat nou betekende dat ze hadden gekozen om de banden met de rest van Europa door te snijden, daalde het al een beetje in. Dat was niet louter ‘hip hip hurray’ en ‘jolly good, chap’- dat kon wel eens wat gedoe opleveren. En dat doet het nu dus al twee jaar – met een einde dat nog lang niet in zicht is. Ondertussen zijn de aanstichters van de ellende, Nigel Farage and Boris Johnson, allang weer weggedoken voor de verantwoordelijkheid voor hun ophitserij.
Want wat leverde het nou helemaal op, die dommigheid, pardon, ongeïnformeerdheid van de Britten? Vooral heel veel ellende en onzekerheid, voor hen zelf en voor de rest van Europa. Met het akkoord zoals het er nu ligt zijn de Britten helemaal in de aap gelogeerd: tot in lengte van jaren moeten ze zich houden aan de EU-regels, zonder daar nog enige zeggenschap over te hebben – precies de reden waarom ze eruit wilden, toch? Soevereiniteit terughalen naar het eigen land. Lekker bezig, Engeland!
En, waar ze natuurlijk helemaal niet goed bij nagedacht hebben die Britten, want ze dachten: we leven op een eiland – is dat ze dus helemaal niet op een eiland wonen. Of beter gezegd, helemaal niet op één eiland wonen. Ze wonen dus op twee eilanden, waarvan er eentje wordt gedeeld met een land dat wél in de EU blijft en waarmee het noordelijk deel zich zo stevig verbonden voelt dat ze jarenlang gewapenderhand aansluiting daarmee hebben bepleit. Bij de grens tussen Ierland en Noord-Ierland blijkt dat Groot-Brittannië eigenlijk het land is dat het allerslechtst de Europese Unie kan verlaten, want het is het enige land met dit soort omstreden grenzen.
Grenzen, in meervoud dus. Want die Ieren, daar komt het vast wel goed mee – maar wat te denken van dat andere deel van het Britse rijk met een gedeelde grens? Wat te denken van Gibraltar? En dan heb ik het niet eens per se over die kleine 30.000 Gibraltarezen (ik wist ook niet dat die mensen zo heetten, maar zo heten ze) – maar vooral over die arme apen. Daar hoor je dus niemand over, geen Boris Johnson, geen Nigel Farage, geen Theresa May. De Britten spelen dus gewoon monkey business met de belangen van deze primaten – en zelfs Marianne Thieme laat het gebeuren. Ik eis daarom nog een annex aan het conceptakkoord: een vrijgeleide voor de berberapen om naar het Spaanse vasteland te gaan. En wanneer die uitblijft: een Berberaapexit. Dank u wel.
- Peter van der Heijden